عرضه کالای تولید داخل با برند خارجی و مقصر بودن تولیدکنندگان در کاهش استقبال مصرفکنندگان از تولید داخل را نمیتوان در کاهش موفقیت محصولات داخلی نادیده گرفت .
موضوعی که به اذعان تولیدکنندگان رنگ واقعیت به خود گرفته و مصرفکنندگان داخلی را به استفاده از کالاهای مشابه خارجی سوق داده است .دستاندرکاران صنایع پرمصرف امروزی نظیر لوازم خانگی، مبلمان، منسوجات و پوشاک و حتی لوازم صوتی و تصویری معتقدند که تولیدکنندگان عامل اصلی جذب مشتری هستند و در برخی موارد پراندن مشتری! هرچند که به گفته آنها تولیدکننده در فرآیند تولید محصول دچار مشکلاتی میشود که کیفیت را کاهش میدهد اما در نهایت خود اوست که میتواند برای حفظ حیات اقدام کند. با اینکه عوامل بیرونی را نیز باید به مشکلات تولیدکننده اضافه کرد، اما فعالان صنعتی به صراحت معتقدند که خود تولیدکنندگان مردم را به سمت استفاده از کالاهای خارجی سوق میدهند .
برندهای داخلی و طول عمر آنها
معمولا برندهای بزرگ و جهانی ابتدا در کشورهای زادگاه خود پذیرفته شده و معروف میشوند سپس وارد سرزمینهای دیگر می شوند. برندی که در سرزمین زادگاهش عمر کوتاهی داشته باشد، ضعیف شود، در تغییرات بازار انعطافپذیری کافی نداشته باشد و نتواند خود را به روز نگه دارد، چگونه میتواند وارد بازارهایی خارج از مرز جغرافیایی خود شود.
برندهایی نظیر علاءالدین، ارج، آزمایش، پفک نمکی مینو، شیک، کفش ملی، کفش بلا، ژیان و پیکان مثالهایی از برندهای قدیمی داخلی هستند که منحنی عمر آنها پس از رسیدن به مرحله افول با مرگ دست و پنجه نرم میکنند و یا با مرگ مواجه شده اند .
متاسفانه در ایران به سختی میتوان برندی داخلی را پیدا نمود که قوی شده و وارد بازارهای جهانی شود، هرچند برخی برندها به جایگاهی قابل قبول در بازار داخلی دست یافته اند اما تا حضور در بازارهای جهانی و چندملیتی هنوز راه زیادی وجود دارد. ریشه یابی و آسیب شناسی این مساله جای بحث زیادی دارد و نیازمند بررسی و تحقیقات ریشهای و دقیقی با محوریت مسایل بازاریابی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است .
جایگاه برند ایرانی در بازار داخلی و کشورهای هدف
برای هویت و معنی برند، ابعاد مختلفی در نظر گرفته شده است. این ابعاد شامل اجزای ظاهری و گرافیکی برند، شخصیت برند، ارتباط برند با مخاطبان، فرهنگ، کیفیت و سایر عوامل است. یکی از مهمترین عوامل تشکیل دهنده تصویر، هویت برند است. تلاش برای تقلید باعث میشود تا مدیران، هویت برند خود را فراموش کرده و همرنگ جماعت شوند. با فرصت طلبی و عامه پسندی، برند جوهر اصلی خود را از دست میدهد و باعث میشود تا برند تبدیل به ظاهر بزک کرده ای باشد که هیچ معنایی ندارد .
هویت میتواند بیانگر کیفیت برند باشد. در دنیای کنونی هویت برند یک اصل است و همه از این اصل پیروی میکنند. در ایران نیز تلاشهایی برای حفظ هویت برند ایرانی صورت گرفته است که در ادامه می خواهیم تا حدودی علت کمبود برندهای مطرح ایرانی در بازارهای جهانی را کنکاش کنیم .
تخلف تولیدکننده مشتری را میپراند!
در چند سال گذشته تولیدکنندگان تنها به فکر تولید بودند و برخی از آنها به کیفیت تولیدات خود توجهی نکردند ضمن آنکه هزینههای آنها نیز افزایش یافته بود که این امر خود یکی دیگر از دلایل بیتوجهی به تولید بود .
با توجه به ایجاد بازار رقابتی در تولید محصولات در داخل کشور، در برخی موارد دیده میشود که پایین بودن کیفیت تولیدات داخل مصرفکننده را به سمت کالاهای خارجی میکشاند این در حالیاست که این توانایی در تولیدکنندگان داخلی وجود دارد که محصولی با کیفیت صادراتی تولید کنند .
تاکنون مشاهده نشده که محصولات داخلی با کیفیت بالا به نام محصول خارجی به فروش برسد، برخی از شرکتهای داخلی فعال در این صنعت زیر نظر شرکتهای خارجی اقدام به فعالیت و تولید میکنند براین اساس نمایندگان این شرکتها به صورت دورهای از خطوط تولید و فناوری تولید این شرکتها بازدید میکنند تا ادامه فعالیت براساس استانداردهای تدوین شده از سوی شرکت خودشان صورت گیرد.
با توجه به افزایش نرخ ارز در چند وقت اخیر نیز می توان گفت ، تولیدکننده هزینههای سربار تولید و بهرههای بانکی بالایی را متحمل میشود این در حالیاست که واردکننده هیچ یک از این هزینهها را پرداخت نمیکند و واردات محصول برای او تنها سود به همراه خواهد داشت .
مهمترین عاملی که نباید به راحتی از کنار آن گذشت این است که کیفیت را مشتری تعیین میکند، اما برخی از کارشناسان بازاریابی نظر متفاوتی دارند. آنها معتقدند که کیفیت محصولات داخلی و میزان استقبال از این محصولات را خواست مشتری تعیین میکند.
تولیدکننده ناگزیر به تولید کالای با کیفیت است (بررسی موردی کالاهای داخلی)
با نگاهی به تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان، با توجه به نبود فرهنگ مصرف کالای داخلی در کشور، قدرت رقابت تولیدکنندگان داخلی افزایش یافته و کیفیت محصولات تولید داخل در حدی است که کالای خارجی به پای آن نمیرسد. طبق اعلام دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان مبلمان هماکنون مصرفکنندگان صنعت مبلمان تمایل زیادی به استفاده از محصولات داخلی دارند اما به دلیل بالا بودن قیمت محصولات داخلی ناگزیر از خرید محصولات مشابه خارجی هستند. هماکنون رقابت در صنعت مبلمان افزایش یافته و تولیدکنندگان در این بازار رقابتی ناگزیر از تولید با کیفیت هستند که این امر نیز به وقوع پیوسته است.
اما با توجه به فرهنگ استفاده از کالای خارجی بین مصرفکنندگان داخلی، که کیفیت بالا و تنوع محصولات داخلی نشان از موفقیت تولیدکنندگان مبلمان دارد، می توان اذغان داشت که این موضوع در کنار بالا بودن قیمت تمامشده باعث شده که مصرفکنندگان به کالاهای خارجی روی بیاورند. صنعت مبلمان از جمله صنایعی است که فرهنگ استفاده از تولید داخل در آن شکل گرفته و مصرفکنندگان تمایل زیادی به استفاده از محصولات داخلی دارند .