عرضه اولیه ارز دیجیتال چیست؟ آشنایی با مفهوم پیش خرید کوین ICO

استارت‌آپ‌ها در خرید ارز دیجیتال برای تامین سرمایه اولیه‌ی پروژ‌ه‌های خود اقدام به عرضه اولیه ارز دیجیتال (Initial Coin Offering) می‌کنند. به این ترتیب که افراد مختلف مبالغی برای سرمایه‌گذاری در اختیار صاحبان پروژه قرار می‌دهند و در ازای آن توکن بلاک چین پروژه‌ی جدید را دریافت می‌کنند. این روش تا حدودی مشابه عرضه اولیه سهام (IPO) است. در ادامه به این سوال پاسخ خواهیم داد که ico چیست و نحوه خرید آن خواهیم پرداخت.

تاریخچه عرضه اولیه ارز دیجیتال

عرضه اولیه از سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ آغاز شد. در آن سال‌ها پروژه‌های مختلف توانستند، از این روش جذب سرمایه کنند و فعالیت خود را در دنیای کریپتوکارنسی ادامه دهند. این روش در سال ۲۰۱۷ به اوج موفقیت رسید و طی این سال پروژه‌های مختلف توانستند در مجموع ۵.۶ میلیارد دلار سرمایه جذب کنند. این مبلغ در دو ماهه‌ی نخست سال ۲۰۱۸ به یک میلیارد دلار رسید.

پروژه‌ی اتریوم یکی از موفق‌ترین رویدادهای عرضه اولیه سکه است و توانسته به تنهایی ۵۰ میلیون دلار جذب سرمایه کند و بالغ بر ۱۸ میلیون دلار از این رویداد سود کسب کند.

در این سال‌ها تعداد زیادی از پروژه‌ها که رویداد عرضه اولیه کوین را برپا کردند؛ موفقیت آن‌چنانی کسب نکردند و نتوانستند انتظارات سرمایه‌گذاران را برآورده کنند. این عدم موفقیت سبب شد مال‌باختگان این پروژه‌ها به مراجع قانونی مراجعه و از صاحبان آن‌ها شکایت کنند. این روند پای نهادهای قانونی و نظارتی را تا حدودی به عرضه اولیه ارز دیجیتال باز کرد و سبب شد قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای اجرای این رویداد وضع شود.

پس از وضع این قوانین، دیگر پروژه‌ها قادر نبودند به آسانی سال‌های نخست اقدام به عرضه اولیه‌ توکن‌ کنند و می‌بایست قوانین و شرایطی را قبل از شروع رویداد رعایت کنند. اما می‌توان گفت هنوز هم این قوانین چندان موفق نبوده و نتوانسته از کلاهبرداری‌ها در این زمینه جلوگیری کند.

عرضه اولیه سکه چگونه انجام می‌شود؟

پروژه‌های جدید ارز دیجیتال برای شروع عرضه اولیه کوین (ICO)، اقدام به انتشار یک برگه سفید یا وایت پیپر (White Paper) می‌کنند. در این یادداشت نقشه‌ی کلی پروژه و اهداف اصلی آن را شرح می‌دهند. همچنین مشخص می‌کنند چه میزان سرمایه نیاز دارند، سهم صاحبان پروژه از توکن‌ها چه مقدار است، چه ارزهایی را از سرمایه‌گذاران می‌پذیرند و مدت زمان عرضه را در این نوشته اعلام می‌کنند.

در زمان عرضه، کسانی که تمایل به سرمایه‌گذاری در پروژه را دارند؛ از طریق ارزهای دیجیتال یا ارزهای فیات که مورد پذیرش صاحبان پروژه است، اقدام به خرید توکن‌ها می‌کنند. این توکن‌های بلاک چینی اگر مورد پذیرش صرافی‌های بزرگی چون بایننس قرار بگیرند، می‌تواند یک سرمایه‌ی قابل پیشرفت برای افرادی باشد که در عرضه اولیه آن‌ها را خریداری کرده‌‌اند.

گاهی ممکن است پس از پایان عرضه اولیه سکه، سرمایه‌ای که صاحبان استارت‌آپ پیش‌بینی کرده بودند؛ جمع‌آوری نشود. در این شرایط پروژه شکست خواهد خورد و صاحبان پروژه موظف هستند تمام مبالغ جمع‌آوری شده را به حساب سرمایه‌گذاران بازگردانند.

برای مطالعه بیشتر می‌توانید مقاله ارز دیجیتال چیست را مطالعه کنید.

مزایای عرضه اولیه سکه

• آنلاین بودن این رویداد سبب می‌شود سرمایه‌‌گذاران به آسانی در آن شرکت کنند و همچنین خرید و فروش توکن‌های دریافتی خود را به آسانی و در کم‌ترین زمان از راه دور انجام دهند.
• توکن‌ها به‌راحتی و سریع تبدیل به پول نقد می‌شوند و نیازی نیست سرمایه‌گذاران نگران تبدیل آن‌ها به نقدینگی باشند.
• شرکت در رویداد عرضه اولیه ارز دیجیتال به دلیل رشد روز‌افزون محبوبیت و جایگاه ارزهای دیجیتال در اقتصاد جهانی، بازده سریع و بالایی برای سرمایه‌گذاران خواهد داشت.

معایب عرضه اولیه سکه

• نوسانات بالای کریپتوکارنسی‌ها، ممکن است سرمایه‌ی سرمایه‌گذار را در مدتی بسیار کوتاه از بین ببرد.
• تا به امروز در رویدادهای ICO کلاهبرداری‌های متعدی انجام شده است.
• امکان به موفقیت نرسیدن پروژه و از دست رفتن سرمایه وجود دارد.

تفاوت‌های ICO با IPO

قبل‌تر اشاره کردیم که ICO روشی مشابه عرضه اولیه سهام یا IPO است. در رویداد IPO، شرکت‌های خصوصی هنگامی که تصمیم می‌گیرند در کسب‌وکار خود تحول ایجاد کنند و پیشرفت داشته باشند، اقدام به عمومی کردن شرکت می‌کنند. به این ترتیب که سهام شرکت را به فروش می‌گذارند و سرمایه‌گذارانی که سهام می‌خرند، به شرکای تجاری صاحبان شرکت تبدیل می‌شوند.

شاید در نگاه اول ICO نوع آنلاین IPO به نظر بیاید و تفاوتی بین این دو رویداد وجود نداشته باشد. اما در واقع عرضه اولیه سکه با عرضه اولیه سهام تفاوت‌های اساسی دارد.

• ICO به صورت آنلاین برگزار می‌شود.
• برای ICO نیاز به حداقل سرمایه برای ضمانت نیست.
• ICO نیاز به اخذ مجوز خاصی ندارد.
• نزدیک کردن توکن‌های ICO به پول نقد بسیار آسان‌تر از فروش سهام است.
• در ICO سرمایه‌گذاران در پروژه شریک نمی‌شوند و فقط از سود توکن‌های بلاک چین آن بهره خواهند برد (سرمایه‌گذاران اجازه‌ی ارائه‌ی نظر در رابطه با مسائل مدیریتی را ندارند).
• ریسک سرمایه‌گذاری در رویدادهای ICO به مراتب بالاتر از IPO است.
• قانون‌گذاری در عرضه سهام قوی‌تر از عرضه کوین انجام شده‌ است و IPO قانونمندتر اجرا می‌شود.

توکن و سهام نیز تفاوت زیادی به لحاظ قانونی و حقوقی با یکدیگر دارند. توکن هیچ ارزش ذاتی و پشتوانه‌ای ندارد؛ اما برگ سهام با‌ توجه به قوانین از ضمانت حقوقی برخوردار است.

چگونه از عرضه اولیه ارز دیجیتال مطلع شویم؟

دستورالعمل مشخصی برای اطلاع از عرضه اولیه سکه وجود ندارد. افراد فعال در این حوزه، به صورت مداوم اخبار حوزه رمزارزها را از منابع مختلف دنبال می‌کنند. اگر شما هم قصد دارید از طریق خرید عرضه اولیه ارز دیجیتال، سود کسب کنید، باید سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی مرتبط با ارزهای دیجیتال را به صورت منظم دنبال کنید. از آنجایی که عرضه‌های اولیه بین مردم هیجان ایجاد می‌کند، در مدت بسیار کوتاهی بسیاری از سایت‌ها به صورت اختصاصی روی آن تمرکز می‌کنند.

کلاهبرداری از طریق عرضه اولیه سکه

تا به اینجا چندین بار به کلاهبرداری‌ از طریق پروژه‌های ICO اشاره کردیم. اما با این تفاسیر آیا باید به‌طورکلی قید شرکت در رویدادهای عرضه اولیه کوین را زد؟

خیر؛ می‌توان با‌ توجه به نکاتی در همان آغاز کار پروژه را اعتبارسنجی کرد و با خیال آسوده به سرمایه‌گذاری در آن پرداخت.

در ابتدا باید بررسی کنیم که چه عواملی سبب شده که ICO بستر مناسبی برای کلاهبرداری باشد.

این رویداد به طور کامل آنلاین است و همه می‌دانیم که سرقت و کلاهبرداری از طریق اینترنت بسیار آسان و سریع صورت می‌گیرد.

هنوز بسیاری از کشورها قوانین خاصی در رابطه با عرضه اولیه سکه وضع نکردند و مراجع قانونی در برخی کشورها نظارتی بر این رویداد ندارند.

نوشتن یک White Paper جذاب و فریبنده کار سختی برای کلاهبرداران نیست. این یادداشت‌ها اولین انگیزه برای سرمایه‌گذاری در این رویدادها هستند و با تهیه‌ی یک وایت پیپر حرفه‌ای به‌راحتی می‌توان افراد را فریب داد.

سودهای کلان همیشه افراد را طعمه کلاهبرداران می‌کند. به دلیل رشد جایگاه ارزهای دیجیتال، این‌‌گونه تصور می‌شود که هر پروژه‌ای حتی گمنام می‌تواند در آینده‌ای نه‌چندان دور سود فراوانی برای سرمایه‌گذاران داشته باشد. این تصور دلیل دیگر موفقیت کلاهبرداران در این حوزه است.

تشخیص معتبر بودن ICO

اگر تازه وارد دنیای ارزهای دیجیتال شده‌اید و تجربه‌ی آن‌چنان در این حوزه ندارید؛ باید از افراد خبره در کریپتوکارنسی برای بررسی اعتبار عرضه اولیه سکه کمک بگیرید.

صاحبان پروژه باید به طور کامل شناسایی شده باشند. وجود یک سایت معتبر برای ارائه‌ی White Paper و سایر اطلاع‌رسانی‌ها، فعالیت مداوم و شفاف اعضای اصلی در شبکه‌های اجتماعی، حضور افراد مطرح در حوزه ارزهای دیجیتال در تیم استارت‌آپ و همچنین معرفی پروژه توسط افراد و کانال‌های معتبر، نکاتی است که باید به آن‌ها توجه کرد.

وایت پیپر پروژه را به طور دقیق مطالعه و بررسی کنید. این یادداشت باید به طور دقیق و جامع اهداف پروژه و نقشه‌ی راه را شرح دهد. هیچ ابهامی در وایت پیپر نباید برای شما وجود داشته باشد.

اهداف ذکر شده در وایت پیپر باید واقعی و قابل لمس و درک باشد. اگر اهدافی غیر منطقی در وایت پیپر پروژه ارائه شده است، به‌هیچ‌عنوان نباید به آن پروژه اطمینان کنید.

وعده‌ی سودهای نجومی و غیرواقعی بدون شک نشان‌دهنده‌ی نامعتبر بودن پروژه است. تمامی پروژه‌‌های مالی و اقتصادی برای پیشرفت نیاز به زمان دارند. وعده‌ی یک شبه پول‌دار شدن همیشه دردسرساز بوده و هست.

وجود سرمایه‌گذاران مطرح در حوزه ارزهای دیجیتال یک نکته‌ی مثبت برای هر پروژه است. افرادی که در دنیای کریپتو نام و نشانی دارند، بدون شک در پروژه‌های قابل اطمینان سرمایه‌گذاری خواهند کرد. همچنین می‌توان بررسی کرد که افراد فعال این حوزه به آن پروژه اشاره‌ای داشته‌اند و آن را تایید کرده‌‌اند یا خیر.

در سایت‌های معتبری که ICO‌ها را رتبه‌بندی می‌کنند نام پروژه‌ی مورد نظر خود را جستجو کنید. ICOBench ،ICODorps ،ICOMarks برخی از این وب‌سایت‌ها هستند.

در آخر استارت‌آپ باید یک تالار گفتگو و یک فضای باز برای تبادل اطلاعات و نظرها داشته باشد تا سرمایه‌گذاران با نظرات افراد مختلف در رابطه با آن آشنا شوند.

روش‌های جایگزین ICO

به دلیل آنکه عرضه اولیه سکه بستری برای کلاهبرداری‌های مختلف بوده و قوانین جامعی در رابطه با آن وضع نشده، تا به امروز چندین و چند روش مختلف به‌عنوان جایگزین برای آن معرفی شده است؛ اما فقط تعداد محدودی از آن‌ها قابلیت اجرایی شدن داشتند.

دو مورد از مهم‌ترین روش‌های جایگزین برای ICO، عرضه اولیه ارز دیجیتال صرافی (IEO) و عرضه اولیه کوین اوراق بهادار (STO) هستند.

IEO

در رویداد عرضه اولیه کوین صرافی (Initial Exchange Offering)، یک صرافی ارز دیجیتال معتبر نماینده‌ی پروژه‌ی جدید برای اجرای رویداد می‌شود و قبل از آغاز عرضه تمام جوانب کار را بررسی می‌کند تا از درست و قانونی بودن پروژه اطمینان کسب کند. سپس عرضه را آغاز می‌کند و در ازای دریافت مبالغ مختلف از سرمایه‌گذاران به آن‌‌ها توکن‌های پروژه‌ای که نماینده‌ی آن بوده را عرضه می‌کند.

STO

در روش عرضه اولیه سکه اوراق بهادار (Security Token Offering)، عرضه توکن‌ها باید به‌عنوان اوراق بهادار و با گذر از مجاری قانونی ثبت شوند. این روش برای سرمایه‌گذاران امن و کم ریسک است. در این رویداد صاحبان پروژه به طور کامل احراز هویت می‌شوند و سرمایه‌گذاران می‌توانند با خاطری آسوده، سرمایه‌ی خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند.

روش‌های دیگری چون RICO که مخفف Reversible initial coin offering به معنای عرضه اولیه ارز دیجیتال برگشت‌پذیر است (امکان بازپس‌گیری سرمایه در هر مرحله وجود دارد) و IICO که مخفف Interactive Initial Coin Offering به معنای عرضه‌ اولیه‌ کوین تعاملی است (سرمایه‌گذاری برای هر فرد دارای سقف مشخص است)؛ نیز برای رویداد عرضه اولیه سکه تا حدودی شناخته شده و قابل اجرا در مقیاس بزرگ هستند.

چگونه عرضه اولیه ارز دیجیتال بخریم؟

هر پروژه‌ای که قرار است منابع مالی خود را از طریق عرضه اولیه تامین کند، مشخصات کمپین مانند مدت زمان کمپین، اهداف کمپین، مقدار پول موردنیاز و غیره را در یک وب سایت قرار می‌دهد. اولین مرحله برای خرید عرضه اولیه ارز دیجیتال، ثبت نام در سایت است. در صورتی که نیاز به ثبت نام در وب سایت نباشد، بهتر است دقت و تحقیق بیشتری کنید، زیرا ممکن است با یک سایت کلاهبرداری مواجه باشید. در ادامه به لیستی از بهترین سایت عرضه اولیه اشاره می‌کنیم:

کوین فکتوری (Coin Factory)

کورال (Coral)

کوین لانچ (Coinlaunch)

بلاک استارتر (Blockstarter)

آی‌سی‌او باکس (ICO BOX)

توجه داشته باشید که برای خرید عرضه اولیه باید بیت کوین یا اتر دریافت کنید. از طریق این دو ارز دیجیتال است که می‌توانید عرضه اولیه سکه بخرید. حداقل مبلغ سرمایه‌گذاری به نوع پروژه ربط دارد و متغیر است. در نهایت تنها کاری که باید انجام دهید این است که ارز دیجیتال خود را به آدرس کمپین ارسال کنید. جهت جلوگیری از هرگونه خطا، هنگام ارسال ارز دیجیتال، آدرس کیف پول پروژه را چند بار بررسی کنید. زیرا در صورتی که ارز دیجیتال خود را به آدرس اشتباه انتقال دهید، امکان پس گرفتن آن برای شما وجود نخواهد داشت.

بعد از اتمام این مراحل، شما توکن‌های خریداری شده را در کیف پول خود دریافت خواهید کرد. در کمپین‌های مختلف زمان انتقال توکن به کیف پول کاربران، متفاوت است و ممکن است گاهی تا ماه‌ها طول بکشد.

Pre-ICO چیست؟

در آخر باید اشاره‌ای هم به Pre-ICO یا پیش‌فروش عرضه اولیه ارز دیجیتال اشاره کنیم. در این حالت استارت‌آپ‌ها برای به‌دست‌آوردن سرمایه‌ی موردنیاز برای تبلیغات و معرفی پروژه‌ی خود، تعدادی از توکن‌های بلاک چین‌شان را با قیمتی بسیار پایین به ‌فروش می‌رسانند. آن‌ها با این روش می‌توانند با کسب درآمد اولیه، پروژه را در سطح وسیع‌تری معرفی کنند و در ICO سرمایه بیشتری جمع‌آوری کنند.

در این رویداد تعداد توکن‌‌ها بسیار محدود است و در عرض چند ثانیه ممکن است موجودی آن‌ها به پایان برسد. پیش‌خرید عرضه اولیه کوین معمولاً سودهای کلان برای سرمایه‌گذاران در پی خواهد داشت. اگر توانایی و دانش شرکت در عرضه اولیه سکه را دارید، می‌توانید در پیش‌فروش‌ها نیز برای کسب سود بیشتر شرکت کنید.