وب 3 چیست و بهترین ارزهای دیجیتال Web 3 کدام است؟
وب 3:اینترنت نسل سوم یا همان Web3 با هدف گسترش دهکده جهانی اینترنت وارد میدان شده است. پروژه وب 3 بر اساس تکنولوژی بلاک چین پایهریزی شده و ویژگیهایی از قبیل غیرمتمرکز بودن و اقتصادی توکنومیک (اقتصاد توکنی) را برای دنیای فناوری به ارمغان آورده است. مقوله پرداخت های ارزی به خصوص ارزهای دیجیتال روز به روز با پیشرفتهای قابل توجهی روبرو میشود و حوزه اینترنت وب نسل سوم یکی از هیجانانگیزترین فناوریهای جدید این حوزه است. سال 1983 که پدیده اینترنت ظهور کرد، هیچ کس فکرش را نمیکرد که روزی زندگی بدون اینترنت برای بشر امروزی غیرقابل تحمل باشد.
اینترنت امکانات فراوانی را برای مردم به ارمغان آورده است. برای مثال، یک فرد تنها با چند کلیک میتواند با آن طرف دنیا ارتباط زنده برقرار کند یا از طریق آن سفارش خرید و فروش کالا از فروشگاههای بین المللی را ثبت کند. کاربران همچنین میتوانند به راحتی موسیقی یا فیلم مورد علاقه خود را به صورت انلاین تماشا کنند. در حقیقت، در این چهل سالی که از پیدایش اینترنت میگذرد، جهان حول این فناوری تغییرات بسیار زیادی کرده است. ناگفته نماند که این فناوری در طی این سالها، خود دچار تغییر و تحول بسیار زیادی شده است. از نگاه کاربران، تکامل اینترنت به حدی زیاد بوده که دیگر جایی برای پیشرفت ندارد. در طرف دیگر، کارشناسان معتقدند که این تکنولوژی به رغم پیشرفتهای بسیاری که به خود دیده است باز هم با چالشهای اساسی دست و پنجه نرم میکند که مهمترین آنها موضوع «متمرکز بودن» است. امروز در کافه ارز قصد داریم، مقوله وب 3.0 را مورد بررسی قرار داده و بهترین خرید و فروش ارز دیجیتال این فناوری را با یکدیگر مرور کنیم، پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
علل پدید آمدن اینترنت وب 3
غیر متمرکز بودن علت اصلی به وجود آمدن وب نسل 3 محسوب میشود. در حقیقت، هدف اصلی متخصصین از ابداع وب 3.0 این بوده است که اینترنت از حالت متمرکز خارج شده و به صورت همگانی در دسترس عموم قرار بگیرد. علاوه بر این، پروژه وب 3 باعث میشود که نظارت نهادهای مرکزی بر روی اینترنت از بین برود. در حال حاضر، کنترل و مدیریت اینترنت بر عهده نهادهای دولتی و شرکتهای بزرگ تکنولوژی است اما در آینده به علت شکوفایی و رشد وب 3، مدیریت اینترنت به دست خود کاربران خواهد افتاد. بیشتر، پروژههای بلاک چینی که امروزه به معروفیت رسیدهاند جزو زیرمجموعههای فناوری وب 3.0 محسوب میشوند.
تاریخچه اینترنت
برای درک بهتر وب 3 و کاربرد آن در حوزه ارزهای دیجیتال باید ابتدا با اینترنت وب 1 و وب 2 آشنا شوید. جالب است بدانید که اینترنت نسل سوم مفهوم جدیدی نیست و جفری زلدمن، توسعهدهنده اینترنت نسخه 1 و 2 در سال 2006 حمایت خود را از فناوری وب 3 اعلام کرده بود. البته، صحبتهای اولیه درباره Web3 از سال قبل و در سال 2001 آغاز شده بود. اینترنت نسل سوم در اصل ورژن تکامی یافته نیاکان خود یعنی وب 1.0 و وب 2.0 است. در حقیقت، فناوریهای قدیمی در ترکیب با تکنولوژیهای جدیدی نظیر هوش مصنوعی و بلاک چین، منجر به تولد web3 شده است. دوران وب 1.0 از سال 1985 تا 2005 به طول انجامید. این نسخه از اینترنت که «استاتیک وب» نام داشت، مورد اعتمادترین نسخه اینترنت در آن زمان (دهه 90) بود که کمترین میزان تعامل و ارتباط بسیار کمی را در اختیار کاربران قرار میداد.
نسخه اول اینترنت برای پردازش و تجزیه و تحلیل صفحات وب هیچ گونه الگوریتمی نداشت. در حقیقت، اینترنت web 1.0 شبیه به یک بزرگراه یک طرفه بود که افراد محدودی امکان تولید محتوا در آن را دارا بودند.
نسخه اینترنت نسل دوم پیشرفتهتر از ورژن اول بود. این فناوری از سال 2005 تا به همین امروز مورد استفاده عموم کاربران اینترنت است. نسخه وب 2.0 که به «وب اجتماعی» نیز معروف است، در اصل، حاصل پیشرفت فناوریهایی نظیر جاوا اسکریپت، CSS3 و HTML5 است. این نسخه از وب تعاملیتر از ورژن قبلی بوده و امکان به اشتراکگذاری اطلاعات را در اختیار کاربران قرار میدهد. این ویژگی به سازمانها اجازه میداد تا شبکههای تعاملی مانند اینستاگرام و فیسبوک را توسعه دهند.
وب 3.0 با تکیه بر تکنولوژیهای پیشرفتهای نظیر یادگیری ماشینی (Machine Learning)، کلان داده (Big Data) و فناوری دفتر کل غیرمتمرکز (Distributed Ledger Technology) متولد شده است. این نسخه از اینترنت قادر است اطلاعات موجود را به شکلی انسانگونه پردازش کند، به همین دلیلدر ابتدا با نام «وب معنایی» یا همان Semantic Web نیز شناخته می شد.
تفاوت های اینترنت Web 2.0 و Web 3.0
بار مدیریت محتوا در اینترنت نسل سوم بر روی شانههای چند سرور قدرتمند توزیع شده است. برنامههای موجود در این ورژن از وب نیز به صورت غیرمتمرکز بر روی بلاک چین اجرا میشوند. بلاک چین موجود در این فناوری از تعداد بسیار زیادی نود همتا به همتا (Peer to Peer Network) ساخته شده است که برنامههای غیرمتمرکزی به نام dApp (دی اپ) را مدیریت میکنند. زیرساختهای اینترنت وب نسل 3 نیز تفاوتهای زیادی با وب 2.0 دارد و پیشرفتهای بسیاری را به خود دیده است. در حقیقت، در ساختار وب 3.0 دیگر نیاز به واسطههای متمرکز از بین رفته و اطلاعات بی پایان موجود در اینترنت در سراسر جهان ذخیره و نگهداری میشوند.
در این نسخه از اینترنت به دلیل حضور هوش مصنوعی (Artificial Intelligence)، نتایج با سرعت و دقت بیشتری برای کاربران نمایش داده میشود. علاوه بر این، استفاده از عناصر تصویری و ویدیویی در این نسخه از وب اهمیت بسیاری پیدا کرده و اینترنت از حالت ایستا به حالت پویا تغییر پیدا کرده است.
ارتباط وب 3.0 با بلاک چین چیست؟
شاید واژه ارزهای وب 3 را در اینترنت شنیده باشید و با خود فکر کرده باشید ارزهای دیجیتال چه ارتباطی با اینترنت دارد؟ مهمترین ویژگی وب 3 غیر متمرکز بودن آن است. در حقیقت، بلاک چین اصلیترین خصیصه اینترنت نسل سوم است که برای تمرکززدایی اینترنت مورد استفاده قرار گرفته است. بلاک چین این امکان را در اختیار توسعهدهندگان وب 3 قرار میدهد تا سرویسها و اپلیکیشنهای بسیار پیشرفتهای را بر روی این نسخه از وب بسازند. از آنجایی که اینترنت نسل جدید از قراردادهای هوشمند استفاده میکند، بنابراین نیاز به واسطه در تراکنشهای موجود در آن از بین رفته است. ارز وب 3 در اصل به معنی سیستم مالی غیرمتمرکز است که توسط کدهای برنامهنویسی شده موجود در قراردادهای هوشمند کنترل میگردد.
به عبارت دیگر، میتوان گفت که نظارت انسانی در این نسخه از اینترنت به حداقلیترین میزان خود رسیده و برای توافق بر سر یک موضوع خاص، رایگیری صورت میگیرد. اگر یک موضوع، رای موافق اکثریت کاربران را داشته باشد، دیگر هیچ شخص یا نهادی نمیتواند آن را حذف یا سانسور کند. علاوه بر این، فعالیتهای صورتگرفته بر روی بلاک چین بسییار شفاف هستند و همه افراد میتوانند فعالیتهای دیگر اعضا را مشاهده کنند.
متخصصان در زمان طراحی پایههای وب 3.0 به این نتیجه رسیدند که تمام خصیصههای این فناوری در بلاک چین نیز موجود است. البته باید به یاد داشته باشید که اصول و تئوری وب 3 و بلاک چین با یکدیگر متفاوت است. در حقیقت، وب 3.0 یک مقوله بسیار وسیع است که شامل پروژههای بلاک چینی نیز میشود. به عبارت دیگر، پروژههای مبتنی بر بلاک چین به نوعی زیر مجموعه وب نسل 3 به شمار میروند؛ توجه داشته باشید که الزاما هر پروژهای که در وب 3.0 فعالیت دارد، بلاک چینی نیست.
ارزهای وب 3 کدامند؟
پروژههای کریپتویی فراوانی بر روی وب 3.0 فعالیت دارند. برای مثال، بلاک چین اتریوم که خود میزبان هزاران برنامه غیرمتمرکز است، یکی از شبکههای غیرمتمرکزی است که با کمک قراردادهای هوشمند بر روی اینترنت وب 3 فعالیت میکند. بسیاری از پروژههای بلاک چینی موجود در نسخه Web3 بر روی شبکه اتریوم طراحی و اجرا میشوند. اکوسیستم سولانا نیز از دیگر شبکههای حاضر در وب نسخه 3 محسوب میشود که سرعت بسیار بالا و کارمزدهای بسیار کمتری در مقایسه با اتریوم دارد.
اکوسیستم پولکادات نیز یکی دیگر از نامهای آشنا در ارزهای وب 3 است. پولکادات با لقب «اینترنت بلاک چینها»، تعامل و ارتباط بین بلاک چینهای مختلف را امکانپذیر میکند. در حقیقت، پولکادات انتقال اطلاعات بین بلاک چینهای خصوصی و عمومی را میسر میسازد، بنابراین با استفاده از این شبکه میتوان اپلیکیشنهایی را توسعه داد که دادهها را از بلاکچین های خصوصی گرفته و در بلاکچینهای عمومی منتشر میکنند.
فناوری بلاک چین در حال متحول ساختن حوزههای مختلف تکنولوژی است. اینترنت نیز به واسطه ورود بلاک چین دچار تغییرات بسیار زیادی شده است. اینترنت نسل 3.0 باعث شده است که کاربران بیشتر به سرمایهگذاری در حوزه ارزهای دیجیتال فکر کنند. اینترنت وب نسل سوم امکانات رویایی را برای کاربران به ارمغان میآورد به گونهای که آنها میتوانند به صورت غیر متمرکز با کاربران و برنامههای دیگر همکاری هوشمندانه داشته باشند. فعالیت و سرمایهگذاری در این نسخه از وب کاملاً شفاف است و قابلیت مشاهده آن در دسترس همگان قرار دارد. ارزهای وب 3 پروژههای غیرمتمرکزی هستند که از قراردادهای هوشمند تبعیت میکنند. در ادامه با برخی از بهترین پروژههای ارز وب 3 آشنا خواهیم شد.
ارز دییجتال پولکادات
شبکه پولکادات با رمز ارز اختصاصی خود به نام Dot به عنوان یکی از محبوبترین پروژههای بلاک چینی وب 3.0 در بین کاربران شناخته میشود. سرعت پردازش تراکنشهای این شبکه کمتر از شبکه اتریوم بوده و میزان کارمزدهای پولکادات نیز بسیار پایینتر از اتریوم است. پولکادات امکان انتقال هرگونه دارایی در بلاک چین را امکانپذیر میسازد. علاوه بر این، کاربران میتوانند با استفاده از این شبکه انتقال داده بین بلاک چینهای مختلف را انجام دهند.پ
رمز ارز هلیوم (Helium)
شبکه بلاک چینی هلیوم یک پلتفرم غیرمتمرکز مبتنی بر اینترنت اشیا (IoT) است که با هدف تمرکز زدایی دستگاههای این تکنولوژی راهاندازی شده است. شبکه هلیوم از امواج رادیویی برای ارسال و ذخیره دادهها در بلاکچین استفاده میکند. الگوریتم استفاده شده در این شبکه جدید است که با نام Proof of Coverage امکان استفاده قانونی از هات اسپات و وایرلس را در اختیار دستگاههای IoT قرار میدهد.
شبکه لایوپیر (Livepeer) با توکن LPT
شبکه لایوپیر، یک اکوسیستم غیرمتمرکز است که امکان پخش و تماشای ویدیو در وب 3.0 را در اختیار همگان قرار میدهد. این شبکه بر روی بلاک چین اتریوم ساخته شده و امنیت بسیار بالایی دارد.
پروژه فایل کوین (Filecoin)
پروژه رمز ارزی فایل کوین مترادف تکنولوژی کلاد (بایگانی ابری) در نسخه دوم وب است. در حقیقت، شبکه فایل کوین به عنوان یک بایگانی در Web3 عمل میکند و دادههای مربوطه را به صورت غیرمتمرکز ذخیره سازی میکند. کاربران شبکه فایل کوین میتوانند با فعالیت در این شبکه کسب درآمد غیرفعال داشته باشند. این شبکه بلاک چینی قابلیت ذخیره انواع فرمت اطلاعات از قبیل شنیداری، تصویری و متنی را در اختیار کاربران قرار میدهد؛ اکوسیستم فایل کوین امن بوده و برای ذخیرهسازی اطلاعات حساس شرکتهای خصوصی گزینه بسیار مناسبی است.
بیت تورنت (BitTorrent)
بیت تورنت یک شبکه قدرتمند نظیر به نظیر است که دادههای حجیم را به قسمتهای کوچکتر تقسیم کرده و هر بخش از طریق وب ارسال میشود. سپس این بخشهای کوچک در سخت افزار گیرنده با یکدیگر ادغام میشوند؛ در واقع، هر فردی که قسمتی از فایل را دریافت کند، خود به جمع توزیعکنندگان خواهد پیوست.
زی کش (Zcash)
وب 3 ارز دیجیتال های زیادی دارد اما زی کش از اولین پروژههای مبتنی بر حفظ حریم خصوصی در نسل جدید اینترنت است. ارز دیجیتال زی کش اگرچه دارای حریم خصوصی بسیار بالایی است اما توسط عدهای از کارشناسان زبده بر روی بلاک چین بیت کوین کدنویسی شده است.
اوشن پروتکل (Ocean Protocol)
اوشن پروتکل تمام ویژگیهای متناسب با وب 3.0 را دارد. این شبکه بلاک چینی با هدف تبادل غیر متمرکز اطلاعات راهاندازی شد. علاوه بر این، مدیریت دادهها در این پلتفرم به صورت شفاف انجام میپذیرد. اکوسیستم اوشن پروتکل باعث میشود که امکان هک دادههای حساس از بین رفته و کاربران در فضایی کاملاض غیر متمرکز اطلاعات را در اینترنت به اشتراک بگذارند.
سخن پایانی
اینترنت آنقدر در زندگی روزمره ما نفوذ کرده است که تصور زندگی بدون آن برای ما امکانپذیر نیست. اینترنت نسل اول و نسل دوم به نوعی تحت کنترل یک نهاد مرکزی بودند اما با ظهور ارزهای دیجیتال، فناوری بلاک چین و دغدغه «غیر متمرکز بودن» باعث شد تا کارشناسان به فکر توسعه اینترنت وب 3 بیافتند. اینترنت نسل 3 با هدف همگانی کردن گردش اطلاعات و عدم سانسور دادهها وارد میدان شده است و به عنوان تغییردهنده جهان امروز با سرعت بسیار بالایی به پیشرفتهای خود ادامه میدهد.