وردپرس چیست؟ هر آنچه که در شروع کار باید بدانید!
می‌دانید که، راه و روش‌های زیادی برای راه‌اندازی سایت وجود دارد. یکی از ساده‌ترین، سریع‌ترین و محبوب‌ترین راه‌ها، استفاده از سیستم مدیریت محتوای وردپرس است. منتها …
افسانه‌های زیادی دربارۀ وردپرس وجود دارد. برای آنکه بدانید این افسانه‌ها تا چه حد حقیقت دارند، WordPress چیست و چه مزایا و معایبی دارد، تا پایان این مقاله با من بیایید.
از تعریف وردپرس شروع می‌کنیم.
وردپرس چیست؟
به زبان خیلی خیلی ساده، وردپرس برنامه‌ای است که می‌توانید با آن سایت ایجاد کنید، سایت‌تان را ویرایش کنید، قالب آن را تغییر دهید، داخل آن متن و محتوا بگذارید و کلی کار دیگر!
اما اگر بخواهیم کمی تخصصی‌تر بگوییم، WordPress یک سیستم مدیریت محتوا یا CMS، از نوع Open Source است. وردپرس بر پایه زبان PHP نوشته شده و از دیتابیس MySQL استفاده می‌کند.
اگر دوست دارید بیشتر یاد بگیرید، پیشنهاد می‌کنم مقاله‌های زیر را هم مروری بکنید:
خب، حالا بیایید به یک سوال مهم جواب دهیم.
با وردپرس چه سایت‌هایی می‌توانیم بسازیم؟
ببینید، وردپرس یک سیستم مدیریت محتوای همه‌فن‌حریف و پرکاربرد است؛ اما خب در بعضی موارد عالی عمل می‌کند و در بعضی دیگر، ضعیف!
در ادامه به شما می‌گوییم که در هر کدام از زمینه‌ها عملکرد وردپرس چگونه است.
وبلاگ
وردپرس همان اول با هدف راحت‌تر کردن کار وبلاگ‌نویسان، در ساخت و ادارۀ وبلاگ ساخته شده بود. به عبارت دیگر، ماهیت و هسته وردپرس کلاً برای وبلاگ‌نویسی شکل گرفته است. برای همین هم هست که وردپرس در حال حاضر بهترین CMS موجود برای وبلاگ‌نویسان محسوب می‌شود.
البته در ابتدا شاید کار با وردپرس، برای وبلاگ‌نویسانی که با سیستم‌های آماده، مثل بلاگفا و و بلاگر کار کرده‌اند سخت باشد؛ اما به شما قول می‌دهم که می‌توانید خیلی زود وردپرس را یاد بگیرید و از کار کردن با آن لذت ببرید.
سایت شرکتی
این روزها، هر کس که بخواهد کاری انجام دهد، چیزی بخرد یا جایی برود، اول در اینترنت درباره آن جستجو می‌کند. پس داشتن سایت برای بیزینس‌ها و برندها بسیار مهم است؛ حتی اگر چیزی در سایت نفروشند!
سایت شرکتی، شناسنامه شرکت‌ها در دنیای اینترنت است و اگر به این فکر هستید که برای شرکت‌تان سایت بسازید، وردپرس یک راه‌حل عالی است!
وردپرس با امکانات و افزونه‌هایی که دارد، کارتان را راحت می‌کند؛ ولی اگر بخواهید طراحی سایت‌تان خیلی خاص و شخصی‌سازی شده باشد، باید از یک طراح قالب و هویت بصری کمک بگیرید.
سایت فروشگاه اینترنتی
با خودِ وردپرس نه، ولی با کمک یکی از افزونه‌های وردپرس به‌نام ووکامرس، می‌توانید فروشگاه اینترنتی هم راه بیاندازید.
یک پرانتز باز کنیم!
افزونه وردپرس چیست؟
افزونه یا پلاگین، یک تکه کد است که به دیگر کدهای سایت اضافه شده و ویژگی جدیدی را برای آن تعریف می‌کند. مثلاً وقتی افزونه ووکامرس را نصب می‌کنید، یک فروشگاه اینترنتی، به سایت شما اضافه می‌شود؛ یا با نصب افزونه Yoast می‌توانید مطالب‌تان را خیلی راحت بهینه‌سازی کنید.
یک پیشنهاد: بعد از خواندن این مقاله، مقاله‌های افزونه چیست و ووکامرس چیست را بخوانید و اطلاعات‌تان را تکمیل کنید.
همانطور که گفتیم، هسته وردپرس برای وبلاگ‌نویسی شکل گرفته و بعداً با کمک افزونه، تا فروشگاه اینترنتی هم پیشرفت کرده است. منتها…
اگر می‌خواهید محصولات زیادی در سایت‌تان برای فروش بگذارید (مثلاً بیشتر از 200 محصول) یادتان باشد که ممکن است با مشکلاتی مثل کندی سایت و پیچیده شدن مدیریت محصولات روبرو شود.
✅ در یک کلام، وردپرس برای فروشگاه‌های کوچک و جمع‌وجور بد نیست؛ ولی برای فروشگاه‌هایی با تعداد بالای محصول، اصلاً انتخاب خوبی نخواهد بود.
سایت انجمن (Forum)
فروم‌ها، سایت‌هایی برای بحث و تبادل نظر دربارۀ موضوعات مختلف هستند و قدیم‌ها که شبکه‌های اجتماعی نبودند، طرفداران خیلی بیشتری داشتند. به‌هرحال، خیلی از فروم‌ها روی وردپرس ساخته شده‌اند و اگر بخواهید فروم بسازید، WordPress به‌خوبی از پس این کار برمی‌آید.
آموزش آنلاین
اگر می‌خواهید کلاس آنلاین برگزار کنید، فایل برای دانلود بگذارید، ویدئو یا مقالات آموزشی‌تان را به اشتراک بگذارید و خلاصه، یک وب‌سایت خوب و سبک برای آموزش مجازی داشته باشید، وردپرس می‌تواند راضی‌تان کند.
وردپرس آن‌قدر افزونه‌ها و قالب‌های متنوعی برای این کار دارد که می‌تواند تقریباً تمام انتظارات شما را برآورده کند.
راستی، در مقالۀ «چگونه کلاس آنلاین برگزار کنیم» می‌توانید بیشتر در این باره مطالعه کنید.
سایت رزومه یا پرتفولیو
شغل شما چیست؟ اگر برنامه‌نویس، دیجیتال مارکتر، طراح، معمار، گرافیست، نویسنده و … باشید، حتماً کلی نمونه‌کار دارید که دوست دارید دیده شوند. این دیده شدن، زمینه‌ساز برندینگ شما و دریافت پروژه‌های کاری بیشتر است.
برای اینکه نمونه‌کار، رزومه، طرح‌ها و پرتفولیوی خود را در معرض نمایش بگذارید، می‌توانید خیلی سریع با وردپرس برای خودت‌تان یک سایت جذاب طراحی کنید.
اگر فریلنسر باشید، اهمیت این کار برای شما خیلی خیلی بیشتر هم می‌شود! اگر دوست داشتید، مقاله راهنمای فریلنسرهای تازه‌کار را بخوانید و با این مسیر بیشتر آشنا شوید.
خب، این هم از سایت‌هایی که می‌شود با وردپرس ساخت. حالا برویم سراغ این بحث مهم که وردپرس چه ویژگی‌های قابل توجهی دارد!
اصلاً چرا وردپرس؟ مزایای وردپرس چیست؟
وردپرس، پرطرفدارترین CMS جهان است. باور نمی‌کنید؟
طبق آمار سایت Kinsta، در حال حاضر، 40% کل سایت‌های دنیا (یعنی بیشتر از 75 میلیون سایت) با وردپرس ساخته شده‌اند. (البته سایت‌هایی که CMS اختصاصی دارند جزو این آمار نیستند.)
حالا بیایید ببینیم که وردپرس چه ویژگی‌های کلیدی‌ای دارد که این‌قدر محبوب شده.
1) رایگان بودن
دانلود سیستم مدیریت محتوای وردپرس و استفاده از آن، کاملاً مجانی است! غیر از این، افزونه‌های رایگان زیادی هم برای توسعه وردپرس وجود دارند.
اما آیا این به معنی است که اگر با وردپرس سایت بسازید هیچ هزینه‌ای نمی‌پردازید؟
قطعاً نه! شما برای ساخت باید هزینه خرید هاست، خرید دامنه و گاهی خرید قالب و افزونه را هم بپردازید. تازه اگر بخواهید خیلی حرفه‌ای کار کنید، شاید نیاز به استخدام نیروی متخصص هم پیدا کنید.
2) قابلیت توسعه‌پذیری
قبلاً هم گفتیم؛ وردپرس متن‌باز (Open Source) است و افزونه‌ها و قالب‌های زیادی، توسط مشتاقان، برای آن طراحی شده است. در مقایسه با سایر CMSها هم، وردپرس افزونه‌ها و قالب‌های خیلی بیشتری دارد.
به همین دلیل، اگر بخواهید سایت‌تان را گسترش دهید یا تغییراتی در آن ایجاد کنید، با این ابزارها کارتان راحت‌تر است.
در ضمن بد نیست بدانید که، بیش از 50,000 افزونه رایگان و بیش از 5,000 قالب رایگان وردپرس، در دسترس است. برای آشنایی با افزونه‌های ضروری وردپرس، مقاله زیر را بخوانید:
3) نصب آسان
نصب و راه‌اندازی WordPress خیلی ساده است و کلاً شاید 5 دقیقه طول بکشد. برای ساخت سایت با وردپرس، نیازی نیست که برنامه‌نویسی بلد باشید، با مراجعه به بخش آموزش نصب وردپرس، می‌توانید روش‌های مختلف نصب وردپرس را یاد بگیرید.
4) امکانات خوب برای SEO
سئو (SEO)، به معنی بهینه‌سازی سایت برای موتورهای جست‌وجو است. یعنی با استفاده از یک سری اصول و تکنیک‌ها، کاری کنید که صفحات مختلف وب‌سایت شما، در نتایج جست‌وجو کاربران (مثلاً در نتایج گوگل) نمایش داده شوند.
اگر از این زاویه وردپرس را بررسی کنیم، می‌شود گفت که هم از نظر تکنیکال و هم از نظر وجود ابزارهای کمکی مختلف، مطالبی که با وردپرس منتشر می‌کنید، خیلی خوب سئو می‌شوند و شانس گرفتن رتبه‌های برتر در گوگل را خواهند داشت.
البته سئو فقط به همین‌جا ختم نمی‌شود و دنیای بزرگی دارد. توصیه می‌کنم حتماً مقاله سئو چیست را بخوانید و با آن آشنا شوید.
5) رابط کاربری خوب و ساده
فضای وردپرس طوری طراحی شده که همه کاربران، چه مبتدی و چه متخصص، بتوانند راحت با آن ارتباط برقرار کنند و از آن سر در بیاورند. به‌خصوص در نسخه جدید آن (یعنی گوتنبرگ)، همه‌چیز با بلوک جدا شده و خیلی راحت می‌توانید با تغییر بلوک‌ها یا جابجایی آن‌ها، تغییرات دلخواه‌تان را در سایت وردپرسی ایجاد کنید.
6) وجود منابع آموزشی رایگان
چه در وب فارسی و چه در وب جهانی، آموزش‌های خیلی زیادی برای طراحی سایت با وردپرس وجود دارد. مثلاً همین الان اگر در یوتوب عبارت WordPress For Beginners را جست‌وجو کنید، کلی ویدئوی آموزش رایگان می‌بینید.
همچنین می‌توانید به بخش آموزش وردپرس در وبلاگ ایران‌سرور هم سر بزنید.
خب، مزایای وردپرس را با هم مرور کردیم. حالا دوست دارید درباره معایب آن هم بدانید؟
معایب وردپرس چیست؟
بالاخره وردپرس هم خرده شیشه‌های خودش را دارد و نمی‌توانیم بگوییم که بی‌نقص و کامل است! از معایب این سیستم مدیریت محتوا، چند مورد مهم را به شما می‌گوییم.
1) باگ‌های امنیتی
وردپرس، امنیت بدی ندارد، اما کاملاً هم ایمن نیست! به‌عنوان یک وبمستر، باید خیلی حواس‌تان به راه‌های هک و نفوذ باشد، از افزونه‌های غیرمعتبر استفاده نکنید، از قالب‌های غیر استاندارد استفاده نکنید، سطح دسترسی‌های کاربران را چک کنید و حتی ایندکس شدن یا نشدن صفحات را تعیین کنید.
ما هر ماه در وبلاگ ایران‌سرور، لیستی از این باگ‌ها را منتشر می‌کنیم و راهکار رفع آن‌ها را می‌گوییم. با مراجعه به بخش امنیت وردپرس می‌توانید آن‌ها را ببینید.
2) کند شدن سایت
بیشتر افزونه‌ها و قالب‌های خوب وردپرس، توسط خارجی‌ها و با توجه سرعت اینترنت بالای آن‌ها طراحی شده‌اند. وقتی ما از این ابزارها در ایران استفاده می‌کنیم، ممکن است که متوجه کاهش عملکرد آن‌ها در سرعت اینترنت ایران باشیم.
جدا از این هم، کلاً نصب تعداد زیادی افزونه روی وردپرس، سایت شما را کند می‌کند. البته این مسئله بیشتر به کیفیت کدها وابسته است!
3) نیاز به به‌روزرسانی‌های مداوم
به‌روزرسانی به خودی خود بد نیست؛ اما با توجه به اینکه شما سایت‌تان را با افزونه‌های مختلف می‌سازید، ممکن است به‌روزرسانی هسته وردپرس، باعث از کارافتادن یک یا چندتا از افزونه‌ها شود!
برای همین همیشه باید حواس‌تان به جزئیات باشد.
4) پشتیبانی وردپرس
دسترسی مستقیم به پشتیبانی وردپرس، آن هم برای ما ایرانی‌ها، کمی سخت است! برای همین اگر به مشکل برخوردید و نیاز فوری به حل آن داشتید، یا باید به افراد کاربلد پول بدهید تا عیب‌یابی کرده و مشکل را رفع کنند، یا اینکه با جستجو و تحقیق در انجمن‌های وردپرس و سوال کردن از افراد دیگر، راه حلی پیدا کنید. دقت کنید که این کار ممکن است وقت و هزینه زیاد از شما بگیرد!
این‌ها، معایبی بودند که احتمالاً کار با وردپرس را برای شما سخت کنند. اگر شما هم تجربه‌ای دارید و از مزایا و معایب وردپرس مورد دیگری را می‌دانید، حتماً در بخش نظرات به ما و سایر خوانندگان این مقاله بگویید.
خب؛ حالا بیایید چند نمونه از وب‌سایت‌های معروف و بزرگ دنیا را که با وردپرس ساخته شده‌اند ببینیم.
چه سایت‌هایی با وردپرس ساخته شده‌اند؟
خیلی از سایت‌های خبری، وبلاگی، مجله‌ای و شرکتی در دنیا، با وردپرس ساخته شده‌اند (اگر دقت کنید فروشگاه اینترنتی بزرگی نداریم که با وردپرس یا ووکامرس ساخته شده باشد).
چند نمونه از این سایت‌ها عبارتند از:
تا اینجا، با کلیات وردپرس آشنا شده‌اید و می‌توانید تصمیم بگیرید که از آن استفاده کنید یا نه! (اگر در این رابطه سوالی داشتید حتماً از ما بپرسید). از اینجا به بعد می‌خواهیم درباره استفاده از وردپرس شما را راهنمایی کنیم.
پس اگر موافق باشید با یک سوال مهم شروع کنیم.
فرق WordPress.com و WordPress.org چیست؟
معمولاً اولین سوالی که ذهن کاربران تازه‌کار را درگیر می‌کند، این است که این 2 سایت چه فرقی با هم دارند؟ اصلاً از کدام باید استفاده کنم؟
برای جواب دادن به این سوال، بیایید با هر سایت جداگانه آشنا شویم
سایت WordPress.com
این سایت یک چیزی مثل همان سرویس‌های قدیمی وبلاگ‌نویسی (مثلاً بلاگر یا بلاگفا) است. به این شکل که عملیات میزبانی از داده‌ها توسط خود وردپرس انجام می‌شود (Self-hosted است) و نیازی به خرید هاست و دامنه ندارید.
البته در این حالت نام wordpress در بخشی از آدرس وبلاگ شما قرار می‌گیرد. مثلاً: samira.wordpress.com
شما با پرداخت هزینه و خرید بسته‌های مختلف، می‌توانید از امکانات wordpress.com مثل دامنه اختصاصی خودتان، وصل شدن به گوگل آنالیتیکس و … استفاده کنید.
سایت WordPress.org
این سایت جایی است که می‌توانید فایل وردپرس را دانلود و آن را روی کامپیوتر، هاست یا سرور نصب کنید. در واقع، اگر می‌خواهید با وردپرس سایت بسازید، باید آن را از همین سایتِ wordpress.org دانلود کنید.
بدیهی است که برای طراحی سایت با وردپرس، نیاز به خرید هاست و دامنه دارید.
چگونه وردپرس را نصب کنیم؟
اگر می‌خواهید فعلاً کار با وردپرس را تمرین کنید و هزینه‌ای برای آن نپردازید، بهتر است که آن را روی لوکال هاست (کامپیوترتان) نصب کنید. بعداً اگر خواستید دامنه‌تان را به آن متصل کنید و سایت‌تان از طریق اینترنت در دسترس همه قرار بگیرد، باید آن را روی یک هاست نصب کنید.
ما به‌صورت تصویری و قدم به قدم، نصب وردپرس را آموزش داده‌ایم. کافی است که به بخش آموزش نصب وردپرس یا یکی از مقالات زیر مراجعه کنید.
منظور از توابع وردپرس چیست؟
وردپرس دارای یک سری توابع است که برای افزودن ویژگی‌های جدید به آن، مورد استفاده قرار می‌گیرند. احتمالاً الان یاد تعریف افزونه افتاده‌اید؛ اما بدانید و آگاه باشید که تابع وردپرس با افزونه وردپرس متفاوت است. هر افزونه، خودش با استفاده از توابع وردپرس ساخته می‌شود. یعنی توسعه‌دهندگان، با استفاده از توابع وردپرس، افزونه‌ها و قالب‌ها را توسعه می‌دهند. الان مثالی می‌زنم که بهتر درک کنید.
👈 مثلا the_post_thumbnail یک تابع برای وردپرس است. این تابع، عکس شاخص پست‌ها نمایش می‌دهد. یا the_category تابعی برای نشان دادن دسته‌بندی مطالب است.
بهترین هاست برای وردپرس چیست؟
اگر به سایت‌های هاستینگ (مثلاً iranserver.com) سر زده باشید، احتمالاً هاست وردپرس به چشم‌تان خورده است. همانطور که از نام هاست وردپرس مشخص است، این هاست برای سایت‌های وردپرسی مناسب است، بهینه شده و امکانات لازم را در اختیار کاربران می‌گذارد. ولی …
هزینه هاست وردپرس برای سایت‌های تازه‌کار ممکن است کمی زیاد باشد، اگر تازه سایت‌تان را ایجاد کرده‌اید، فروشگاهی نیست و حجم زیادی اطلاعات روی آن ندارید، می‌توانید از هاست لینوکس هم استفاده کنید.
💡 خواندن دو مقالۀ هاست چیست و بهترین هاست کدام است، به شما آگاهی لازم را در خرید هاست می‌دهد.
حرف آخر
امیدواریم که این مقاله دید خوب و کاملی درباره وردپرس به شما داده باشد. اگر دوست داشتید، در بخش نظرات به ما بگویید که دنبال طراحی چه نوع سایتی هستید، قرار است آن را چقدر توسعه دهید و چقدر محصول داشته باشید، تا به شما بگوییم که وردپرس به درد شما می‌خورد یا دیگر سیستم‌های مدیریت محتوا!
هر سوال دیگری هم که داشتید، در خدمت‌تان هستیم. اگر این مقاله برای‌تان مفید بود، آن را برای دوستان‌تان هم بفرستید. 💙
منابع کمکی این مقاله: ithemes.com و kinsta.com
***
سوالات متداول
هزینه راه اندازی سایت با وردپرس چقدر است؟
غیر از هزینه خرید هاست و دامنه، باید به هزینه قالب و افزونه‌هایی که برای راه‌اندازی سایت نیاز دارید، توجه کنید. همچنین، اگر نیاز به توسعه‌دهنده یا طراحی قالب اختصاصی داشته باشید، این هزینه افزایش پیدا می‌کند.
وردپرس برای ساختن چه نوع سایتی مناسب است؟
سیستم مدیریت محتوای WordPress برای ایجاد سایت شخصی، وبلاگ، سایت خبری، مجله و از این قبیل سایت‌ها مناسب است. برای اطلاعات بیشتر درباره سایر سیستم‌های مدیریت محتوا، می‌توانید مقاله انواع CMS را بخوانید.