پورتال چیست؟ – سرویس ها و امکانات یک وب پورتال و انواع آن

پورتال چیست؟
پورتال به معنی دریچه و درگاه است و در مفهوم اینترنتی منظور صفحه وبی است که امکان دسترسی آسان را به کاربر جهت اعلام خواسته هایش می دهد. درواقع پورتال درگاهی است که کاربر را وارد دنیایی از اطلاعات مورد نظر می نمایند. به عبارت دیگر سیستم های ترکیبی هستند که پیدا کردن اطلاعات را برای کاربران آسانتر می نمایند.

در ابتدا پورتال ها درواقع برای جستجو استفاده می شدند ولی به مرور زمان و با گسترش اینترنت، سیستم های پورتال نیز گسترش پیدا کرده و امروزه همه نوع کاری با پورتال می توان انجام داد.
ویژگی های یک پرتال:

• در دسترس بودن اطلاعات
• ارتباط با کاربران دیگر
• دسترسى به برنامه هاى کاربردى مجزا
• انجام امور روزمره کارى، شهرى، ادارى
• امنیت و سرعت و دقت بالا
• امکان جستجو
• یکپارچگی اطلاعات
• امکان سفارشی سازی

سرویس های اراده دهنده توسط پورتال:
یک وب پورتال سرویسهای متعددی را در اختیار کاربران و مدیران سایت قرار می دهند که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم:

• مدیریت محتوا
• پست الکترونیک
• جستجو
• نظرسنجی
• عضویت
• کنفرانس الکترونیکی
• فرم های الکترونیکی
• اخبار
• پرداخت اینترنتی

انواع پورتال ها:
پورتال ها به طور کلی به ۵ دسته تقسیم می شوند:
۱- پورتال های تخصصی ((Specialized Portals: این پورتال ها برای کار خاصی طراحی شده اند.
۲- پورتال های علمی (knowledge Portals): این نوع پورتال های برای تبادل اطلاعات در زمینه های مختلف بین کاربران مورد استفاده قرار می گیرند.
۳- پورتال های سرمایه گذاری (Enterprise Portal)
4- پورتال های شرکتی (Corporate Portal): پورتالی که برای یک شرکت خاص طراحی شده و استقاده کنندگان آن کارمندان شرکت می باشند.
۵- پورتال های تجاری) (Commerce Portal: این پرتال ها دارای دو مدل B2B و B2C می باشند.
۶- پورتال های شهری (City Portal): این نوع پورتال ها همانطور که از نامشان مشخص است برای یک شهر طراحی می شوند. در انها اطلاعات مربوط به یک شهر قرار می گیرد.

اجزای فنی پورتال:
برخی از اجزای فنی موردنیاز در پورتال ها را در زیر ذکر می کنیم، قابل ذکر است که برخی از آنها مانند web service اختیاری است و برخی دیگر مانند پایگاه داده یکی از بخش های اصلی پورتال محسوب می شوند.

Application Server: اغلب Application Server تحت J2EE هستند و جهت توسعه و ارائه پورتال امکانات لازم را در اختیار کاربران قرار می دهند.

Taxonomy: Taxonomy جهت دسته بندی داده ها مورد استفاده قرار می گیرند. بدین ترتیب که فایل ها را گرفته و آنها را به منابع اطلاعاتی که قابل جستجو، حدف و ویرایش توسط کاربر، تبدیل می کند.

Crawler: فرآیندی است که به طور خودکار و یا طبق یک برنامه تعیین شده، بخش هایی از سایتها را می خواند.

Port let: پورتلت (Port let) یک web component است که دراصل عنصر سازنده پورتال به حساب می آید. در واقع رابط بین کاربر و منبع اطلاعات است که درخواست کاربر را دریافت کرده و با توجه به مطلب درخواست شده،‌ صفحه موردنظر را نمایش می دهد. اطلاعاتی که توسط پورتلت ساخته می شود ، Fragment نامیده می شود که به یکی از زبانهای HTML ، XHTML ویا WML نوشته شده است . Fragment هر پورتلت برای پورتلت های دیگر قابل استفاده می شود.

Categorization Engine: مسوولیت مرتب سازی اطلاعات را انجام می دهد. این مرتب سازی ممکن است بر اساس محتویات مستندات، قوانین مشخص شده برای مرتب سازی، فیلترها و ضوابط جستجو باشد.

Filter: فیلترها برای مشخص کردن فایلهای درون فولدرهای Taxonomy و یا نتایج جستجو، مورد استفاده قرار می گیرند.

Index: مجموعه ای از اطلاعات که سرعت درخواست و بازیابی اطلاعات را افزایش می دهند. Indexها ترکیبی از full-text index برای مستندات و Metadata repository برای محتوای فایلها می باشد.

Virtual Card: در Index و Metadata repository به ازای هر یک از مستندات و یا هر بخشی از آن یک virtual card وجود دارد. Virtual Card شامل آدرس فیزیکی مستندات و یا محتویات آنها می باشد. علاوه براین Virtual Card دارای مقادیر چند فیلد از Metadata می باشد. در حقیقت Virtual Card نماد مستندات در پورتال می باشد.

User Profiles: هر کاربری که با پورتال کار می کند اطلاعاتش در آن ذخیره می شود این اطلاعات در User Profile قرار می گیرند. هر یک از port let های پورتال نیز به این اطلاعات دسترسی دارند و صفحات را بر حسب این اطلاعات پیکربندی می کنند تا متناسب با خواست کاربر باشد

Content Management System: اغلب پورتالهای سازمانی دارای بخشی تحت عنوان “مدیریت محتوا” هستند. کاربرانی که به این بخش دسترسی دارند می توانند اطلاعات جدیدی وارد پورتال کنند و یا اطلاعات را ویرایش نمایند.

Development Standards and Protocols: شناخت استاندارد هایی که برای پورتال مورد استفاده قرار می گیرند، مهمترین گام توسعه پورتال است.

XML: زبانی که برای نمایش اغلب داده ها می توان استفاده کرد. این زبان شباهت زیادی به HTML دارد با این تفاوت که XML برای انتقال داده ها مورد استفاده قرار می گیرد.

منبع: http://www.kaspid.com