مصاحبه‌های شغلی اغلب به منظور جست‌وجوی برترین‌های هر رشته با توجه به صلاحیت‌های درج شده در رزومه اجرا می‌شوند. در واقع مصاحبه‌کننده از میان کارجویان مختلف و مهارت‌های متنوع، باید در این عرصه به نحوی با به اثبات رسیدن صحت اطلاعات آنان و گفتمانی دو طرفه به نتیجه‌ای منطقی برسد که در واقع آغازی برای گزینش متقاضیان و تأمین نیروی انسانی سازمان است. تمامی لحظه‌ها، دقایق و رقایق مصاحبه بسرنوشت‌سازترین ماراتن شغلی مصاحبه‌شونده مبدل خواهد شد. از این منظر، میزان هوشیاری، اعتماد به نفس، مهارت و قدرت بیان کارجویان کاملاً در حافظه مصاحبه‌کننده و در صفحات گزارش عملکـرد وی نقش می‌بندد. در این گفتمان دوسویه، توانمندی‌ها و دانش هر فرد تضمینی بر صلاحیت وی خواهد شد. در این گفتار راهکارها و سبک‌های مواجهه با پرسش‌های مصاحبه‌کننده و اصول اجرای مصاحبه‌ای موفق را بررسی می‌کنیم..
آمادگی ذهنی و پوشش مناسب
همان‌طور که سعی می‌کنید تا مهم‌ترین نکات اجــــــرای یک مصاحبه شغلی موفق را بیاموزید؛ باید ابزار و شرایط رسیدن به آن را نیز فراهم کنید. آمادگی ذهنی در واقع به معنای کسب دقیق‌ترین جزئیات روال برگزاری مصاحبه، منابع آزمون، توانایی در اجرای آزمون‌های عملی و در نهایت تمرکز و اعتماد به نفس است. سعی کنید هر آنچه که می‌دانید و در طول سال‌های تحصیل در دانشگاه فرا گرفته‌اید، به درستی نزد مصاحبه‌کننده به اجرا بگذارید. مصاحبه شغلی را همانند یک تبلیغ تلویزیـــــــــونی تصور کنید. هدف هر تبلیغ جذب مخاطب بیشتر و معرفی ویژگی‌های محصول است. تمامی کلمات، حرکات و تصاویر در هر ثانیه با هدفی خاص و محتوایی ارزشمند برای بازتابی مطلوب ارائــه داده می‌شود. شما نیز در جایگاه متقاضی شغل و برای رسیدن و پشت سر گذاشتن سرنوشت‌سازترین مرحله شغلی، باید شجاعت و مهارت خودتان را نشان دهید.
حتماً تا حد امکان از پوشش رسمی در هنگام مصاحبه‌های شغلی استفاده کنید. طبق یک اصل روان‌شناختی، نیمی از شخصیت هر فرد بر اساس نوع لباس پوشیدن و لحن حرف زدن وی مشخص خواهد شد.
درخواست شغل و تحقیق درباره سازمان‌های نیروپذیر
در این مرحله کافی است تا رزومه‌تان را کامل کنید و آن را به شرکت‌ها و سازمان‌های دعوت‌کننده ارسال نمایید. همـواره به یاد داشته باشید؛ مشاغلی را برگزینید که نسبت به آنـــــان اطلاع کافی دارید و درباره نحوه فعالیت‌های آنان، مدیــــران و در نهایت کارمندان تحقیق کرده‌اید. آنچه بیش از هر چیز دیگری در مصاحبه دارای اهمیت است؛ تطابق‌پذیری رشته تحصیلی و مهارتی با نوع شغل است. تخصص در دنی
ای امروز حــرف اول را می‌زند. مدیران نیز به تبع به دنبال متقاضیانی هستند کــــه از هر نظر مقید با قوانین سازمان و آشنا به کار باشند. همواره پیگیری و تحقیقی جامع، یک گام شما را در دست‌یابی به شغل ایده‌آل‌تان نزدیک‌تر خواهد کرد. سوابق، معیارهای مدیران، مشتریان شرکت، نوع محصول و در نهایت بازتاب آن را در فضای خارج سازمانی ارزیابی کنید و با یک تصمیم هدفمند و در اختیار گذاشتن کلیه شرایط گزینه و شغل درست را انتخاب نمایید.
چگونه برای یک مصاحبه شغلی موفق آماده شویم؟
اگر واقعاً می‌خواهید جزو نفرات برتر در مصاحبه‌های شغلی شوید؛ باید کارجوی متفاوتی باشید. تنوع و تفاوت احتمال پذیرش شما را افزایش می‌دهد. هر چه دایره اطلاعات‌تان بیشتر باشد، بهتر می‌توانید مصاحبه‌کننده را تحت تأثیر دانش و مهارت خودتان قرار دهید. طبق قوانین روان‌شناختی باورهای ذهنی و القای کلمات موفقیت‌آمیز، تأثیر فوق‌العاده‌ای در روند و نتیجه‌گیری هر طرحی دارند. باید اهداف را مشخص کنید؛ با انگیزه و مطالعه هر طرحی را پیش ببرید و در نهایت نقاط ضعف و قدرت خودتان را ارزیابی و رفع نمایید. نکته بسیار حائزاهمیتی که باید به خاطر بسپارید؛ روحیه و ویژگی‌های شخصیتی شما است. در چه مشاغلی موفق‌تر هستید؟ روحیه، افکار و عقایدتان با چه مشاغلی سازگارتر است؟ در واقع آزمون‌های خودشناسی و ارزیابی عملکردهای فردی، برترین ویژگی‌های شخصیتی شما را آشکار خواهند کرد.
استفاده از تکنیک‌های پرسش و پاسخ
مهارت‌ها وتجربه‌های خود را براساس راهکارهای منطقی بیان کنید. مصاحبه‌کننده در جریان مصاحبه حتماً درباره سوابق شغلی، انگیزه آغاز به کار، انتخاب شرکت، عناوین و پست‌های قبلی، نحوه عملکرد و رفتار مدیران پیشین و در نهایت برنامه‌های شما برای پیشبرد اهداف شرکت پرسش‌هایی خواهد پرسید. بنابراین بهترین سبک پاسخ‌گویی به صورت الگوی STAR تشریح می‌شود.
S– موضوع- موقعیت- توضیح.
T– وظایف یا موانع- مشکلات یا علل تأخیر اجرای طرح کسب و کار.
A– زمان پاسخ‌گویی و واکنش به رویدادهای مختلف.
R– نتیجه‌گیری؛ طرح و واکنش شما چه رویداد نوینی را به وجود آورد؟
سبک STAR تمامی تجربه‌ها، واکنش‌ها و کارکردهایتان را به صورت سکانس‌های یک فیلم پشت سر هم در حضور چشمان منتظر مصاحبه‌کننده آشکار خواهد کرد.
تسلط بر مهارت‌ها و پاسخ درست در برابر مصاحبه‌کننده
مصاحبه‌کننده برای اینکه به یک نتیجه‌گیری و ارزیابی منطقی دست یابد، سعی می‌کند تا تمامی ابعاد شخصیتی، مهارتی، هوش، اطمینان، اعتماد به نفس و در نهایت مسئولیت‌پذیری کارجویان را با طرح ۵ پرسش بسنجد. این پرسش‌ها به شرح زیرند:
سوابق شغلی
آگاهی از تخصص‌ها، تجربه‌ها، تحصیلات، مهارت‌ها و کلیه ویژگی‌های ممتاز شخصی که در واگذاری مسئولیت‌ها مدیران را در پیشبرد اهداف تجاری یاری کند.
تجربه کاری
مهم‌ترین عاملی است که مصاحبه‌کنندگان و مدیران به آن توجه می‌کنند. همچنین در همین رابطه سابقه شغلی و مسئولیت کارجویان در مشاغل قبلی بسیار حائزاهمیت است.
شخصیت
روحیه و انتقادپذیری افراد از دیگر عواملی هستند که از چشمان مصاحبه‌کننده به دور نخواهند ماند. سبک کاری، موقعیت و جایگاه اجتماعی نیز باید با قوانین و ساختارهای هر سازمان مطابقت داشته باشد.
تحصیلات و مهارت‌ها
در جایگاه کلید موفقیت و عاملی تعیین‌کننده در مصاحبه‌ها هستند. هر چه سطح علمی کارجویان بیشتر باشد؛ عناوین شغلی بالاتری را کسب خواهند کرد. توانایی‌های فردی و مهارت‌ها جایگاهی ممتاز و متفاوت در نزد مصاحبه‌کنندگان دارند. در واقع مهارت شغلی و تحصیلات، مکمل سوابق شغلی هستند.
انگیزه و اهداف
قطعاً در جلسه مصاحبه اهداف و انگیزه‌های شما برای انتخاب شغل ارزیابی و پرسش خواهد شد. در پاسخ به مصاحبه‌کننده باید کاملاً هوشیارانه و با آمادگی قبلی این پرسش را پاسخ دهید. هدف از طرح پرسش، دقیقاً بازبینی ارزش‌های کاری، میزان مسئولیت‌پذیری و دیدگاه کارجویان درباره آینده شغلی است. در واقع با چه هدفی و با استفاده از چه راهکارهایی قصد دارید تا در شرکت فعالیت کنید؟
طرح پرسش‌هایی اینچنینی قالــــــب‌ها و ساختارهای مصاحبه‌های شغلی را تشکیل می‌دهند. هر پرسشی هم جنبه روان‌شناختی و هم دیدگاه کارجویان درباره مسائل مختلف را ارزیابی می‌کند. درنهایت مصاحبه‌کننده با چکیده‌ای از شخصیت و عملکرد کارجویان، مناسب‌ترین فرد را انتخاب می‌کند.
مهم‌ترین پرسش‌های مصاحبه‌کننده
در مصاحبه‌های استخدامی
هدف از طرح پرسش در این مقطع، صحت اطلاعات درج شده< span lang="AR-SA"> کارجویان در رزومه و سنجش علمی است. ورود به مرحله مصاحبه شغلی، آغاز رقابت برای منصبی است که برای کسب آن باید آموخته‌ها و مهارت‌های خودتان را نزد مصاحبه‌کننده به اثبات برسانید. مهم‌ترین پرسش‌های مصاحبه‌کننده به شرح زیرند:
• درباره فعالیت‌های شغلی خودتان توضیح دهید؟
این پرسش فرصتی است تا مصاحبه‌شونده به طور خلاصه فعالیت‌ها و سوابق شغلی و تحصیلی خویش را شرح دهد. می‌توانید نتایج تحقیق‌ها و تجربه‌های خودتان را در دوره دانشجویی درباره پروژه‌های مرتبط توضیح دهید.
• چرا شرکت
ما را انتخاب کردید؟
این پرسش کاملاً جنبه روان‌شناختی دارد. در واقع بهترین شرایط را برای بیان تحقیق‌ها ایجاد می‌کند. هر آنچه را که درباره فعالیت، بازدهی، موقعیت تجاری و مخاطبان می‌دانید، برای مصاحبه‌کننده شرح دهید. چالش‌ها و فرصت‌ها، امتیازهای ویژه همکاری با این شرکت و درنهایت دیدگاه ذهنی مصاحبه‌شونده برای مصاحبه‌کننده با این پرسش مشخص خواهد شد.
• اگر مشکلی برای شما پیش بیاید چگونه
آن را حل خواهید کرد؟
در این بخش می‌توانید نمونه‌ای از خلاقیت‌ها و راهکارهای موثر خودتان را در مواجهه با مشکلات کاری عنوان کنید. هدف از طرح این پرسش میزان خلاقیت، مسئولیت‌پذیری و اراده شما در برابر حوادث مختلف است. در جایگاه کارجویی که تجربه خوبی از فعالیت در حوزه مرتبط با تحصیلات و مهارت خویش دارد؛ این پرسش فرصتی ایجاد می‌کند تا قدرت مدیریت بحران و ظرفیت‌های مهارتی خودتان را توضیح دهید.
• نقاط ضعف و قدرت خودتان
را بیان کنید؟
کافی است تا برترین ویژگی‌های شخصیتی و کاریتان را عنوان کنید. روحیه کار گروهی، انتقادپذیری، حفظ آرامش و سلامت محیط کار، انظباط کاری، رفتار مناسب با همکاران و مسئولیـــــت‌پذیری از جمله عواملی هستند که حضور کارجویان را در مشاغل مختلف تضمین می‌کنند. اما بحث درباره نقاط ضعف یکی از پرسش‌های سنتی است که هنوز در برخی از مصاحبه‌ها استفاده می‌شود و کارجویان نیز از طرح آن بسیار متنفر هستند.
یک راهکار مناسب
برای پاسخ به مصاحبه‌کننده
اگر درباره نقاط ضعف‌تان صحبت کنید؛ قطعاً در جلسه مصاحبه پذیرفته نخواهید شد. اگر هم با جدیت بگویید که نقطه ضعفی ندارم و بسیار سخت‌کوش هستم؛ مصاحبه‌کننده سخنان شما را جدی نمی‌گیرد.
به شکلی منطقی این پرسش را پاسخ دهید. مثلاً می‌توانید بگویید: امنیت شغلی و کسب درآمد از اولویت‌های انتخاب من برای همکاری هستند. اما محـیط کار و رفتار متقابل مدیر و همکاران نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. قطعاً اگر بستر مناسبی برای فعالیت ایجاد نشود؛ هرگونه حاشیه‌پردازی نه تنها بهره‌وری را کاهش می‌دهد، کارمندان را نیز از محیط کار بیزار می‌کند.
کلام آخر
فاصله مصاحبه شغلی تنها یک گام تا استخدام اســــت. این مرحله نیز همانند رزومه راهکارهای خاص خودش را دارد. مطالعه و آگاهی از نحوه اجرای آن می‌تواند درصد موفقیت کارجویان را افزایش دهد. بنابراین با اعتماد به نفس کامل، فرصت مصاحبه را به میدان اثبات شایستگی‌های خودتان تبدیل کنید.
Written By: James Clear
مترجم: سید رسول میرزایی موسوی
به نقل از سایت بازار کار