کارمزد در شبکه بلاکچین چیست و چگونه محاسبه می شود؟

اگر شما جزو افرادی هستید که به تازگی وارد دنیای کریپتو شده‌اید و به خرید و فروش رمزارز می‌پردازید حتما اصطلاح کارمزد را بسیار شنیده‌اید. اما کارمزد در شبکه بلاکچین چیست؟ علت پرداخت آن چیست؟ کارمزد در شبکه‌های بیت کوین و اتریوم چگونه محاسبه می‌شود؟ در این مقاله قرار است به تمام سؤال‌های شما در مورد کارمزد تراکنش در شبکه بلاکچین پاسخ دهیم. با ما همراه باشید تا با نحوه محاسبه کارمزد در شبکه بلاکچین آشنا شوید.

کارمزد در شبکه بلاکچین

انجام تراکنش در شبکه رمزارزها مانند سایر تراکنش‌های روزمره‌ای که ما انجام می‌دهیم، شامل هزینه و کارمزد تراکنش در شبکه بلاک چین است. به این هزینه که کاربران ارز دیجیتال برای تأیید تراکنش‌های خودپرداخت می‌کنند، کارمزد انتقال یا کارمزد تراکنش (Transaction Fee) می‌گویند. ارسال رمزارز از یک آدرس به آدرس دیگری در شبکه شامل کارمزد می‌شود. هنگام انتقال ارز دیجیتال یا حین انجام معامله‌های مختلف در شبکه رمزارز، با گزینه کارمزد تراکنش یا کارمزد شبکه روبه‌رو می‌شوید.

این امکان برای کاربر وجود دارد که کارمزد انتقال در شبکه را تغییر دهد و هر کس با درنظرگرفتن شرایط معامله، بهترین نرخ کارمزد را تنظیم کند. این نرخ باتوجه‌به شبکه‌ای که استفاده می‌کنید متفاوت است. برای مثال تراکنش‌هایی که در شبکه اتریوم و بیت‌کوین انجام می‌شوند،  کارمزد تراکنش در شبکه بلاک چین یکسانی ندارند.

ضرورت کارمزد در شبکه بلاکچین

در شبکه رمزارزهایی مانند بیت‌کوین، هر تراکنش برای نهایی شدن فرایندی را طی می‌کند که به آن ماینینگ می‌گویند. در این فرایند تمام تراکنش‌ها گردآوری شده و بعد از تأیید، در یک دفتر کل دیجیتالی به نام بلاک چین ثبت می‌شوند. برای اینکه فرایند ماینینگ توسط ماینرها باکیفیت بالا و به طور رسمی انجام شود، همه شبکه‌ها پاداشی برای ماینرها در نظر می‌گیرند که به آن پاداش بلاک می‌گویند.

بلاک شامل تعداد زیادی تراکنش است که از قبل توسط ماینرها تأیید شده‌اند و اکنون ساختاری زنجیره‌ای پیدا کرده‌اند تا بلاک چین را تشکیل دهند. بعد از اینکه ماینرها یک بلاک را با موفقیت استخراج کنند و به آن اعتبار بدهند، پاداش بلاک به آنها تعلق می‌گیرد.

زمانی که ماینرها برای استخراج یک بلاک انتخاب می‌شوند، قبل از هر کاری مقدار تراکنش بلاک را بررسی می‌کنند که اعتبار داشته باشد و بعد به استخراج آن می‌پردازند. در ازای وقت و انرژی که ماینرها برای استخراج بلاک صرف می‌کنند، به آنها کارمزد در شبکه بلاکچین تعلق می‌گیرد.

کاری که توسط ماینرها انجام می‌شود، برای حفظ یکپارچگی شبکه ضروری است. به همین دلیل کارمزد در شبکه بلاکچین در تمام شبکه رمزارزها در نظر گرفته می‌شود و نقش مهمی در عملکرد آنها دارد. در واقع، این کارمزد جهت ترغیب ماینرها برای تأیید معاملات و ادامه فعالیت در شبکه است.

عوامل موثر بر مقدار کارمزد در شبکه بلاکچین

در ابتدای این مقاله خواندیم که هر کاربر می‌تواند نرخ دلخواه خود را برای کارمزد در نظر بگیرد. خیلی از افراد این موضوع را فرصتی برای صرفه‌جویی در سرمایه خود می‌دانند. این موضوع آن‌قدر هم که فکر می‌کنید ساده نیست. در واقع، این قابلیت به وجود آمده است تا ماینرها راهی برای اولویت‌بندی تراکنش‌ها داشته باشند.

این نکته را در نظر داشته باشید که حجم تراکنش‌ها روز‌به‌روز در حال افزایش است اما فقط تعداد محدودی ماینر برای تأیید آنها وجود دارد. با درنظرگرفتن این شرایط، ماینرها قادر نخواهند بود که به تمام تراکنش‌ها رسیدگی کنند؛ بنابراین، برای نهایی‌سازی تراکنش‌های مهم‌تر، باید سیستمی وجود داشته باشد که آنها را در اولویت اول قرار دهد.

در این مرحله است که مقدار کارمزد تراکنش در شبکه بلاک چین در نظر گرفته شده توسط کاربر، اهمیت پیدا می‌کند. به‌طوری‌که هر چه مقدار کارمزد شما بیشتر باشد، تراکنش شما در اولویت بالاتری برای بررسی و تأیید قرار می‌گیرد. حالا این سؤال مطرح است که اگر کاربری برای تأیید تراکنش عجله نداشته باشد، می‌تواند کارمزد آن را صفر در نظر بگیرد؟ جواب منفی است!

بر اساس سیستمی که توضیح دادیم، هرچه مقدار کارمزد در شبکه بلاکچین شما کمتر باشد، انجام آن تراکنش برای ماینرها کم‌اهمیت‌تر می‌شود. این به آن معنا است که گاهی امکان دارد به علت درنظرگرفتن کارمزد کم، درخواست شما هیچ‌وقت نهایی نشود. ازآن‌گذشته، تراکنش‌ها قبل از نهایی شدن باید توسط سیستم تأیید شوند که اگر کارمزد تراکنش در شبکه بلاک چین صفر در نظر گرفته شود، تراکنش شما تأیید نشده و حتی در دسترس ماینرها قرار نمی‌گیرد.

به‌طورکلی نرخ کارمزد به مقدار درخواست‌ها، ظرفیت شبکه و شلوغی آن بستگی دارد. هرچه حجم درخواست‌ها بیشتر باشد، میانگین کارمزد بالاتر می‌رود. به همین علت، در مواقعی که شبکه شلوغ است، باید کارمزد بیشتری نسبت به روزهای عادی در نظر بگیرید که نرخ میانگین شما به زیر میانگین سقوط نکند. اما در شرایطی که وضعیت شبکه عادی است و تعداد تراکنش‌ها زیاد نیست، با پرداخت یک کارمزد منطقی می‌توانید تراکنش خود را انجام دهید و نیازی نیست که کارمزد بیشتری پرداخت کنید.

هزینه تراکنش‌ در شبکه‌های بیت کوین و اتریوم

کارمزد در شبکه بلاکچین یک هزینه ضروری برای انجام تراکنش‌های مالی در قرن بیست و یکم است و تراکنش‌های ارز دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیستند. هم بیت‌کوین و هم اتریوم هزینه تراکنش دریافت می‌کنند و کاربران می‌توانند برای سرعت بخشیدن به این فرایند هزینه بیشتری بپردازند. میانگین کارمزد تراکنش بیت‌کوین بسته به میزان ترافیک و سایر عوامل، روزبه‌روز در نوسان است. همین امر در مورد شبکه اتریوم نیز صدق می‌کند.

شبکه‌های BTC و ETH در حال شکوفایی هستند و تراکنش‌های بی‌شماری هر روز تکمیل و تأیید می‌شوند. در شبکه بیت‌کوین روزانه حدود ۲۰۰۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰۰ تراکنش انجام می‌شود. از سوی دیگر اتریوم بیش از ۱ میلیون تراکنش را در روز انجام می‌دهد. بنابراین محاسبه هزینه تراکنش در این شبکه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

کارمزد تراکنش‌‌های شبکه اتریوم

کارمزددر شبکه اتریوم بر اساس اندازه تراکنش و میزان تقاضای کاربرها برای فضای بلوک تعیین می‌شود. با افزایش محبوبیت اتریوم و بیشتر شدن کاربران این شبکه، هزینه تراکنش‌ها افزایش پیدا کرده است.شبکه بایننس بدون تردید یکی از رقبای اصلی اتریوم است زیرا تراکنش‌ها در این شبکه در مقایسه با اتریوم بسیار سریع‌تر و با کارمزد کمتر انجام می‌شوند. این شبکه به کاربران خود این امکان را می‌دهد  BNB و سایر توکن‌های شبکه بایننس BEP-2 را معامله کنند. هر چند برخی راهکارها مانند هارد فورک (hard fork) لندن برای کاهش کارمزد در شبکه اتریوم ارائه شد تا بتواند از رقبای خود پیشی بگیرد اما نه تنها کارمزدها کاهش پیدا نکرد، بلکه باعث افزایش هزینه‌ها این شبکه شد.

روش‌های کاهش کارمزد اتریوم: روش‌های مختلفی وجود دارد که کاربران اتریوم از آن برای کاهش کارمزد اتریوم در شبکه استفاده می‌کنند. مهم‌ترین آن زمان‌بندی است، زیرا ترافیک شبکه در هزینه تراکنش تأثیر زیادی دارد. برای پیدا کردن ساعات خلوت شبکه می‌توانید از سایت‎‌هایی مانند  ethereumprice.org/gas کمک بگیرید. یکی دیگر از روش‌های کاهش کارمزد در این شبکه استفاده از توکن گس اتریوم است. کاربران با پاک کردن متغیرهای ذخیره‌سازی خود در شبکه اتریوم می‌توانند بخاطر فعالیت خود در شبکه بازپرداخت توکنی داشته باشند.

کارمزد تراکنش‌‌های شبکه بیت کوین

یکی از عوامل افزایش کارمزد در شبکه بلاکچین بیت‌کوین، مقیاس‌پذیری بیت کوین است. اندازه بلاک در شبکه بیت کوین محدود است (۱ مگابایت) و در هر ثانیه، ۷ تراکنش در این شبکه پردازش می‌شود. زمانی که تقاضا زیاد می‌شود و تعداد تراکنش‌ها بالا می‌رود، به دلیل اینکه اندازه بلاک همیشه ثابت است، زمان بیشتری برای تایید تراکنش نیاز است. بنابراین، تراکنش‌هایی سریع‌تر بررسی و تایید می‌شوند که کارمزد تراکنش در شبکه بلاک چین بیشتری داشته باشند.

روش‌های کاهش کارمزد بیت کوین: برای حل مشکل افزایش کارمزد در شبکه بلاکچین بیت کوین، توسعه‌دهندگان برای رفع این مشکل دو راه‌حل سگویت (SegWit) و هارد فورک (hard fork) را ارائه داده‌اند که با استفاده از آن‌ها می‌توان تا حد زیادی هزینه انجام تراکنش در شبکه بیت کوین را کاهش داد.

سگویت (SegWit): تراکنش‌های پروتکل SegWit در سال ۲۰۱۷ طرحی بود که برای حذف اطلاعات امضا از تراکنش‌های بیت کوین جهت افزایش ظرفیت بلاک‌‌ در بلاکچین توسط جامعه بیت کوین اتخاذ شد. سگویت در واقع برای بلاک‌های بیت کوین فضای اضافه‌ای ایجاد می‌کند تا اطلاعات تراکنش را ثبت کنند.

هارد فورک (hard fork): جدا شدن بلاکچین به دو زنجیره مجزا را هاردفورک می‌گویند. مانند هارد فورک بیت کوین کش که حجم بلاک در آن نسبت به بیت کوین افزایش پیدا کرد (۸ مگابایت).

کارمزد در شبکه بلاکچین مانعی بر سر راه فعالان بازار ارزهای دیجیتال

همان‌طور که در این مقاله خواندید، وجود کارمزد در شبکه بلاکچین بسیار ضروری است و باعث بالارفتن کیفیت تراکنش‌ها می‌شود. افرادی که با روش‌های کاهش کارمزد در شبکه بلاکچین آشنا نیستند در اغلب موارد دچار ضرر مالی می‌شوند. برای درنظرگرفتن کارمزد مناسب، از اطلاعاتی که شبکه رمزارز در اختیارتان می‌گذارد استفاده کنید. در تمام شبکه‌ها مقدار حداقل و حداکثر کارمزد تراکنش در شبکه بلاکچین اعلام می‌شود تا کاربران بتوانند طبق آن بهترین نرخ را انتخاب کنند. یکی دیگر از مواردی که باید هنگام معاملات به آن توجه کرد کارمزد صرافی است. به عنوان مثال کارمزد صرافی والکس برای هر معامله با توجه به حجم معامله‌های ۳۰ روز اخیر کاربر و به صورت پلکانی محاسبه می‌شود.

در ارتباط با کارمزد در شبکه بلاکچین یا کارمزد صرافی هر سوالی که دارید در قسمت نظرات برای ما بنویسید.