الگوی شخصیتی انتخاب شغل

اشاره: برخی از افراد جامعه از شغلی که دارند ناراضی اند و همواره از انتخاب خود، احساس پشیمانی می کنند و نمی توانند وظایف شغلی خود را به صورت اثربخش در سازمان انجام دهند و سازمان ها نیز که این افراد را برای انجام کارهای سازمان استخدام کرده اند، با شکست مواجه شده و یا در تحقق اهداف سازمانی با مشکل مواجه می شوند.
تحقیقات گوناگون در زمینه ویژگی های شخصیتی و موفقیت شغلی نشان داده است که ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی همبستگی دارند و همسو نبودن ویژگی های شخصیت افراد با شغلی که دارند، باعث شکست افراد در انجام دادن اثربخش وظایف شغلی اشان می شود.
امروزه ثابت شده است که افراد جامعه تمایل دارند شغلی را انتخاب کنند که با شخصیت آنان، همخوانی داشته باشد. اگر فردی قادر باشد شغل و حرفه ای را انتخاب کند که با شخصیت وی همسویی داشته باشد، احتمال اینکه در کار خود خوشحال باشد و به کارش نیز برای مدتی طولانی ادامه دهد، بیشتر است.
در این نوشتار سعی داریم بر اساس همبستگی ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی به الگویی برای انتخاب شغل با توجه به نوع سنخ شخصیتی، بپردازیم:
الگویی برای انتخاب شغل با آگاهی از سنخ شخصیتی
در ادامه به الگویی اشاره می کنیم که در آن با توجه به نوع سنخ شخصیتی که هر فرد داراست، تعدادی مشاغل نمونه برای انتخاب وی معرفی شده است.
۱- شخصیت واقع گرا
افرادی که از شخصیت واقع گرا برخوردارند، دوست دارند عملگرا بوده و خود را بیشتر با ابزار آلات و ماشین و کارهایی که بیشتر در تحرکند مشغول سازند. این گروه علاقمند به کارهایی می باشند که لازمه آن، قدرت بدنی است؛ از کار هایی که لازمه آن برخورد با اشخاص یا برقراری ارتباط کلامی است، اجتناب می کنند و آن دسته از مشکلات کاری را ترجیح می دهند که عینی هستند و نه انتزاعی.
از مشاغلی که با شخصیت این گروه همخوانی دارند، می توان مهندسی، قالی بافی، معماری، جنگل بانی، تعمیرکاری ماشین، نقاشی، کشاورزی و … را نام برد.
۲- شخصیت جستجوگر
افرادی که شخصیت جستجوگر دارند، بیشتر کنجکاو بوده و تمایل زیادی به تجزیه و تحلیل موقعیت‌ها و حل مسایل دارند. این افراد کارهایی را ترجیع می دهند که لازمه آن فرآیندهای عقلانی مثل فکر کردن، فهمیدن و درک کردن است؛ از فعالیت های شغلی که لازمه آن تسلط جویی بر افراد و ترغیب کردن آنان با برقراری تماس های نزدیک با دیگران است، اجتناب می کنند؛ بیشتر درونگرا هستند تا برونگرا.
با توجه به خصوصیاتی که برشمردیم، توصیه می شود افرادی که شخصیت جستجوگر دارند، مشاغلی از جمله پزشکی، پیراپزشکی، خانه داری، مردم شناسی، دامپزشکی، زیست شناسی، رادیوگرافی و… را انتخاب کنند.
۳- شخصیت اجتماعی
گروهی که شخصیت اجتماعی دارند، بیشتر صمیمی و دارای روحیه کمک کننده هستند و دوست دارند اگر چیزی می دانند به دیگران هم بیاموزند. بنابراین فعالیت هایی را در دست دارند که در جهت کمک به دیگران است (مثل معلمی، خدمات درمانی).
کمک کردن، حمایت کردن از افراد ضعیف و مردم مستمند از جمله خصوصیات رفتاری این گروه است. این گروه در برقراری روابط بین فردی مهارت دارند و آن دسته از موقعیت های شغلی را انتخاب می کنند که لازمه آن، برقراری همبستگی های اجتماعی است.
همچنین گروهی که شخصت اجتماعی دارند از فشار روانی زیاد و فعالیت هایی که لازمه آن تامل، به کارگیری مفاهیم انتزاعی و تفکر عمیق و حل مشکلات از این نوع است، اجتناب می کنند.
گروهی که شخصیت اجتماعی دارند، با مردم محروم خوب کار می کنند و غالبا در رابطه با کودکان و موئوسان حالت بیش حمایتی دارند بنابراین توصیه می شود افرادی که شخصیت آنها با شخصیت اجتماعی مطابقت دارد، مشاغلی از جمله معلمی، روانشناسی، مشاوره، کمک دانپزشکی، پرستاری، مددکاری اجتماعی و … را انتخاب کنند.
۴- شخصیت هنری
اهل هنر و هنرمندان از جمله کسانی هستند که شخصیت هنری دارند، آنها بیشتر درونگرا هستند تا برونگرا. دوست دارند از آنچه در ذهنشان می گذارد با خلق و ایجاد هنر آن را مطرح سازند. این گروه ساخت و ساز را دوست ندارند، اما دوست دارد احساسات خود را بروز دهند و ممکن است تکانه ای عمل کنند.
مشاغلی که برای انتخاب این گروه توصیه می شود، هنرپیشگی، نوازندگی، عکاسی، روزنامه نگاری، امور مرتبط با زیبایی و پاکیزگی (پوست …) و … است.
۵- شخصیت متهور
افرادی که از شخصیت متهور برخوردارند، علاقمند به کسب قدرت و منزلت بوده و آن دسته از فعالیت های شغلی را دوست دارند که لازمه آن سلطه جویی و اصطلاحاً دستکاری دیگران و از مهارتهای کلامی خوبی برخوردار است.
این گروه نیاز قوی برای کنترل افراد دیگر و منابع دارند و شهرت طلب بوده و دوست دارند شناخته شوند. بنابراین زندگی اشان را در جهت رسیدن به بالاترین درجه در هر زمینه جهت می دهند و دوست دارند از طریق عمل و انتخاب لباس و ماشین، قدرتمند به نظر آیند.
مشاغل مطلوب جهت انتخاب برای این گروه شخصیتی، وکالت، فروشندگی، سیاستمداری، مدیریت، مدیریت اجرایی، کار در زمینه روابط عمومی، آژانس معاملات ملکی و … است.
۶- شخصیت سنتی
افرادی که ساختن و نظم دادن را ترجیح می دهند، از شخصیت سنتی برخوردارند. مرتب کردن اشیاء و امور، نظم و ترتیب دادن به امور، متعادل ساختن، تمیزی و دقت از خصوصیات اصلی شخصیت سنتی به شمار می رود.
این گروه ، آن دسته از فعالیت های شغلی را دوست دارند که مبتنی بر قواعد و مقررات است. خودکنترلی در گروهی که شخصیت سنتی دارند، زیاد است و این گرو با منبع قدرت و منزلت همانندسازی می کنند.
از آنجا که این گروه همواره سعی دارند محل کارشان را تمیز نگه دارند، گزارشها را دقیق تنظیم کنند، فایلها و سوابق را به خوبی بایگانی کرده و با رایانه خوب کار کنند، مشاغلی که برای انتخاب این گروه توصیه می شود، عبارتند از: منشیگری، حسابداری، متخصص پردازش اطلاعات، مشاور مالی و …

منبع: www.article.refco.ir