حق العمل کار گمرک کیست؟

زمانی که شرکت ها و در یک کلام تمام صادر کننده ها و وارد کننده ها می خواهند کار های مربوط به امور گمرکات خود یعنی ترخیص نمودن کالا را انجام دهند، نیاز به برخی اقدامات قانونی دارند، که اصطلاحاً حق العمل کار گمرک نامیده می شود. انجام این کار باید طبق مفاد قانونی انجام شود. برخی از مواردی که شامل الزامات قانونی انجام کار می شود، و خود حق العمل کار را برایتان توضیح خواهیم داد

اهمیت و نقش حق العمل کار گمرک در ترخیص کردن کالا از گمرکات

زمانی که قرار است، کالایی وارد کشورمان شود، در اولین گام باید از گمرکات عبور کند و مجوز های قانونی لازم را اخذ کند، تا شخص حقیقی یا حقوقی وارد کننده بتواند کالا را به دست مصرف کننده در داخل برساند. انجام امور مربوط به این ترخیص از گمرکات را امور حق العمل کار گمرک می نامند. به طور معمولی هر شخص حقیقی می تواند برای ترخیص کردن کالای مربوط به افراد حقوقی یا حقیقی و حتی برای خودش تا سقف 10 مرتبه اقدام کنند. این اقدام در قالب اخذ وکالت از جانب وارد کننده حقیقی یا حقوقی کالا با انجام امور ترخیص در گمرکات انجام می شود. انجام این امور با وکالتی که از جانب وارد کننده اخذ شده به نام وکیل خواهد بود. البته باید ذکر کنیم که اشخاص حقیقی یا حقوقی وارد کننده نیز شخصاً می توانند اقدام به ترخیص کردن کالای خود از گمرکات کنند. پیگیری و انجام امور مربوط به ترخیص کالا از گمرکات نیازمند داشتن دقت، و سابقه می باشد، موضوع مهمی که در این کار حائز اهمیت میباشد؛ چنین است، که ترخیص کننده کالا باید از جانب وارد کننده امین و امانتدار به شمار رود.

تفاوت ترخیص کار با کارگزار گمرک

اختصاص یافتن حق العمل کار گمرک مختص به ترخیص کار برای کالاهای وارد شده توسط وارد کننده ها نیست؛ بلکه کارگزار گمرکی نیز می تواند به صورت فعالیت تخصصی و اختصاصی خود برای تمام وارد کننده های حقیقی و حقوقی اقدامات لازم را انجام دهد و حق العمل کاری را دریافت نماید. شاید برای بسیاری از شرکت ها و وارد کننده ها سوال شود که : آیا بین ترخیص کار و کارگزار گمرکی تفاوتی وجود دارد؟ یا هر دو یک فعالیت با دو عنوان هستند؟ در میدان قانونی و عملیاتی هر دو عنوان یک کار را انجام می دهند و آن کار، ترخیص نمودن کالا است؛ اما در اختیارات حقوقی هر کدام که در قانون مدون شده است، این دو عنوان با یکدیگر تفاوت هایی دارند، که برای بعضی ها پوشیده مانده است. برخی از مهمترین این تفاوت ها را در موارد زیر برایتان ذکر می کنیم :

• عمومیت ترخیص کار :

کارگزار گمرکی واژه ای با عمومیت بیشتر است، که هم شامل ترخیص کار می شود و هم شامل کارگزار تخصصی ترخیص کالا از گمرک با اخذ پروانه فعالیت کسب می شود. در یک کلام هر کارگزار گمرکی ترخیص کار گمرک محسوب می شود، ولی هر ترخیص کار گمرکی کارگزار گمرکی محسوب نمی شود. هر دو عنوان می توانند با ترخیص کردن کالا از حق العمل کار گمرک برخوردار شوند.

• دفعات ترخیص کالا :

ترخیص کننده کالا برای وارد کننده آن، اگر ترخیص کار باشد، تنها می تواند 10 مرتبه برای ترخیص نمودن کالا برای اشخاص حقیقی و حقوقی اقدام کند. ولی اگر ترخیص کننده کالا، کارگزار گمرکی باشد، شما وارد کننده گرامی می توانید با تعدادی بیشتر از 10 مرتبه با او اقدام به ترخیص کالای خود کنید.

• بازه زمانی و اختیارات کارگزار گمرکی :

حق العمل کار گمرک که با طی مراحل قانونی موفق به اخذ کارت بازرگانی شده است، با توجه به اعتبار و مدت زمان پروانه فعالیت و کسب خود می تواند برای اشخاص حقیقی و حقوقی وارد کننده یا شرکت های بازرگانی بسیاری اقدام به ترخیص نمودن کالا نماید و اختیارات قانونی او در موضوع وکالت یعنی همان ترخیص کالا از وکیل بیشتر است.

مواردی که حق العمل کار گمرک باید رعایت کند

قانون گذار کشور در ماده 357 قانون تجارت، در بند مذکور موارد مختص به حق العمل کار گمرک را قرار داده است، همچنین در همین بند وظیفه قانونی و اصلی او را هم ذکر کرده است. او به نیابت و وکالت از طرف وارد کننده کالاها یا افراد حقوقی و حقیقی، معاملات و اقدامات قانونی لازم و مرتبط با کالای وارد شده او را در گمرک انجام می دهد؛ ولی او صاحب کالا محسوب نمی شود، بلکه او فقط اقدامات لازم برای ترخیص کالا را انجام میدهد، و اجرت می گیرد. از جمله مهمترین اقدامات او قیمت گذاری یا همان ارزش گذاری کالاها می باشد. برخی از وظایف حق العمل کار عبارت است از :

• انجام امور کارفرما :

حق العمل کار می تواند از علم و تجربه خود جهت ترخیص کالا استفاده کند، یا طبق قرارداد کار های کارفرما یا همان صاحب کالا را انجام دهد. بهترین راهکار اعتماد به راهکارهای قانونی می باشد.

حق العمل کار باید در نظر وارد کننده یا همان کارفرما شخصی امین و مورد وثوق باشد، تا بتوانند با یکدیگر به فعالیت های طولانی مدت هم بپردازند. این اعتماد، اساس و بنیان انجام کار برای دو طرف محسوب می شود.

• درخواست های گمرکی :

اگر شرکت بازرگانی یا وارد کننده حقیقی و حقوقی کالا درخواست های گمرکی دیگری در خصوص صادرات یا واردات داشته باشد، با رعایت موارد قانونی، حق العمل کار ملزم به اجرای آنها برابر با قرارداد خواهد بود.

• رعایت منافع وارد کننده :

در هر صورت حق العمل کار گمرک باید منافع وارد کننده را در نظر داشته باشد و از آن حمایت کند. یعنی به عنوان نایب از شخص حقیقی یا حقوقی وارد کننده برای کالاهای او ارزش گذاری حقیقی و واقعی را انجام دهد. در بیان دیگر، حق العمل کار که از گمرک خاصی مجوز فعالیت خود را اخذ کرده، باید بداند که منافع وارد کننده در حقیقت منافع شخص او محسوب می شود، تا تمام تلاش خود را برای حفظ ارزش کالا و سود وارد کننده انجام دهد.

به عنوان نکته آخر باید در نظر داشته باشید، که رعایت مفاد قانونی در مراحل ترخیص کالا، لازم الاجرا است و نباید فکرهای بی موضوع در ارتباط با ترخیص کالا در ذهن طرفین بوجود آید. به عنوان تحقیق بیشتر می توانید به ماده های قانونی : 376، 377، 378، 379، 380 و … مراجعه کنید. همچنین کتاب قانون امور گمرکی نیز راهنمایی جامعی برای شما خواهد بود.