سیر تا پیاز بیت کوین؛ راهنمای جامع آشنایی با Bitcoin
سیر تا پیاز بیت کوین؛ راهنمای جامع آشنایی با Bitcoin
بیتکوین بهعنوان محبوبترین و ارزشمندترین ارز دیجیتال در جهان شناخته میشود و نخستین رمزارزی است که به صورت رسمی وارد عرصه جهانی شد. این ارز دیجیتال انقلابی در عرصه اقتصاد و سیستم پولی ایجاد کرد و مزایایی زیادی برای عموم مردم به ارمغان آورد. برای مثال، مردم تا پیش از این طلا یا پول کاغذی را به عنوان داریی ارزشمند ذخیره میکردند اما امروزه بیتکوین را به عنوان یک دارایی ارزشمند ذخیره میکنند. علاوه بر این، امکان خرید و فروش انواع کالا و محصولات با استفاده از بیتکوین امکانپذیر است. با این که بیتکوین خیلی معروف و محبوب است اما همچنان اکثر مردم در درک درست آن دچار مشکل میشوند و سوالاتی درباره عملکرد، روشهای خرید و فروش، استخراج (ماینینگ) بیتکوین و راههای کسب درآمد از آن در ذهنشان شکل میگیرد. اگر شما هم دوست دارید به تمامی این سوالات پاسخ دهید، پیشنهاد میکنیم این مطلب که جامعترین مقاله درباره خرید بیتکوین است را در وبلاگ کافه ارز مطالعه کنید.
بیت کوین چیست؟
برای بیتکوین، پادشاه بیچونو چرای ارزهای دیجیتال، تعاریف مختلفی مطرح شده که لزوماً تمام آنها درست نیستند و نمیتوانند جواب قاطعی به سوال “بیتکوین چیست؟” باشند. در یک کلام، بیتکوین را میتوان یک پول جایگزین در سیستم مالی غیرمتمرکز توصیف کرد. برخی از طرفداران دوآتیشه بیتکوین، آن را یک روش زندگی نوین و مدرن که قبلاً اصلاً وجود نداشته توصیف میکنند. تمامی این تعاریف از Bitcoin درست است اما به تنهایی برای درک آن کافی نیست. بیتکوین یک مفهوم چند وجهی است که ترکیبی از تمامی تعاریفی است که تاکنون برای آن ارائه شده است؛ یک دارایی ارزشمند دیجیتال که به لطف فناوری بلاکچین، سبکی نوین برای زندگی مردم ایجاد کرده است.
به زبان ساده، بیتکوین یک ارز دیجیتال شبیه به پولهای رسمی کشورها است که برای انجام تبادلات مالی بین افراد استفاده میشود. کاربرد اصلی آن مشابه دلار آمریکا یا ریال ایران است. با این تفاوت که بیتکوین برعکس دلار یا ریال توسط دولت یا نهادهای مالی نظیر بانک مرکزی کنترل نمیشود و هیچ پیشتوانهای به جز این که اعتماد مردم و مقبولیت آن در جوامع ندارد.
بیتکوین به وسیله یک الگوریتم ریاضی پیچیده تولید و مدیریت میشود. در این سیستم، دستگاههای محاسباتی مسئول ثبت و نگهداری اطلاعات مربوط به تراکنشها و تولید کوینها یا همان سکههای دیجیتالی هستند. الگوریتم ریاضی بیتکوین، یک تکنولوژی رمزنگاری شده است که در اکوسیستم فناوری بلاکچین کار میکند. بلاکچین به صورت تمام قد از حریم خصوصی محافظت میکند و شفافیت شبکه را تا حد زیادی بالا میبرد. این تعریف کمی پارادوکس دارد. در حقیقت، اگرچه تمام تراکنشها در شبکه بلاکچین بیتکوین به صورت ناشناس انجام میشوند اما شفافیت به قدری بالا است که اطلاعات دقیق این تراکنشها برای تمام کاربران قابل مشاهده است. این تعاریف همچنان کمی مبهم و پیچیده هستند، بنابراین بهتر است ابتدا با مفهوم بلاکچین (Blockchain) آشنا شویم.
آشنایی با فناوری بلاکچین
بلاکچین (Blockchain) در لغت به “زنجیره بلوک” ترجمه شده است. البته، استفاده از معادل فارسی آن خیلی در بین مردم رایج نیست و بیشتر افراد آن را به شکل “بلاکچین” در مقالات یا گفتگوهای خود به کار میبرند. بلاکچین مانند دفتر کل (Ledger) یک بانک عمل میکند، با این تفاوت که کاملاً غیرمتمرکز و شفاف است و هر فردی میتواند یک نسخه از آن را نزد خود داشته باشد. در حقیقت، در سیستم پولی بیتکوین، مردم میتوانند بانک خود باشند و بدون نیاز به نهادهای دولتی یا مالی بهراحتی پول را به یکدیگر انتقال دهند.
برای مثال، فرض کنید میخواهید مبلغ زیادی پول را به یکی از دوستان خود در خارج از کشور انتقال دهید. در سیستم بانکداری سنتی، اگر بخواهید آن را از طریق حواله یا روشهای دیگر ارسال کنید، چه سختیها و هزینههایی که گریبانگیر شما خواهد شد؟ علاوه بر این، انتقال پول در برخی مواقع ممکن است چند روز طول بکشد که پول به حساب فرد واریز شود. حالا فرض کنید که سیستمی به وجود آمده که میتوانید بدون نیاز به بانکها، پول را به صورت آنلاین، فوری و کمهزینه پول به حساب دوست خود در خارج از کشور انتقال دهید. فوقالعاده است نه؟ اسم این سیستم بلاکچین است و ارز دیجیتال بیتکوین در بستر این فناوری با شفافیت و امنیت بسیار بالا فعالیت میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تفاوت بلاک چین و بیت کوین پیشنهاد میشود به مقاله آن مراجعه کنید.
بیتکوین به زبان ساده
حالا که با بلاکچین نیز آشنا شدید، بیایید بیت کوین را به زبان سادهتر توضیح دهیم. سادهترین و در عینحال بهترین تعریفی که از بیتکوین وجود دارد، شاید همان اصطلاحی باشد که ساتوشی ناکاموتو (بنیانگذار بیتکوین) در سال 2008 برای معرفی بیتکوین به دنیا از آن استفاده کرد؛ سیستم پول الکترونیک همتابههمتا. حالا بگذارید این عبارت را دقیقتر بررسی کنیم.
با توجه به این تعریف، اولین چیزی که مشخص میشود، این است که بیتکوین یک پول است. به عبارتی دیگر، بیتکوین کاربردی مشابه با پولی دارد که همه ما هر روز و هر دقیقه با آن سروکار داریم. دومین چیزی که از این اصطلاح مشخص میشود این است که بیتکوین حالت فیزیکی ندارد. در واقع، بیتکوین کاملاً دیجیتال است و تولید و انتقال آن در بستری کاملاً دیجیتال اتفاق میافتد. سومین و شاید تخصصیترین وجه بیتکوین، خاصیت شبکه همتابههمتا (Peer-to-Peer) بودن آن است. این قابلیت یعنی ردپای هیچ نهاد واسطه نظیر بانک یا دولت در هیچ یک از تراکنشهای بیتکوین پیدا نمیشود و انتقال آن به صورت کاملاً مستقل و از طریق فرد به فرد انجام میشود.
بیت کوین شبکه جهانی و در دسترس عموم
بیتکوین یک شبکه از کامپیوترها و سرورهای متصل به یکدیگر است که در سرتاسر جهان از طریق اینترنت به یکدیگر متصل شدهاند. این کامپیوترها، که به نودها (Nodes) معروف هستند، هیچ برتری بر یکدیگر ندارند و تنها وظیفهشان این است که پایگاهداده بیتکوین یا همان بلاکچین را در خود ذخیره کنند. هر فردی در هر نقطهای از دنیا میتواند با نصب این نرمافزار بر روی کامپیوتر خود، به عنوان یکی از اعضای این شبکه فعالیت کند.
تمام افراد قادرند از طریق نرمافزار اصلی بیتکوین (Bitcoin Core) یا کیفپول بیتکوین بهراحتی بهیکدیگر بیتکوین ارسال کنند. این انتقال یا تراکنش توسط نودها دریافت و در بلاکچین ثبت میشود. هنگامی که یک تراکنش در بلاکچین ثبت شود، تمام نودها آن را ذخیره میکنند و دیگر امکان تغییر یا حذف آن وجود ندارد.
اگر بخواهیم خیلی ساده، شبکه بیتکوین را توضیح دهیم باید آن را به “اینترنت پولها” تشبیه کنیم. اینترنت کاملاً دیجیتال است و مالکیت ان در اختیار هیچکسی نیست. دسترسی به آن در 24 ساعت از 7 روز هفته امکانپذیر است و همه میتوانند از طریق آن برای یکدیگر فایلهای دیجیتالی ارسال کند. همچنین، اگر شما قصد دارید درباره شبکه لایتنینگ بیت کوین بدانید کافی است به مقاله آن در وبلاگ کافه ارز مراجعه کنید.
آشنایی با تاریخچه بیتکوین
احتمالاً شما هم شنیدهاید که در گذشته، ارزش پول هر کشور با توجه به مقدار طلای موجود در آن کشور تعیین میشد. به همین دلیل، کشورهایی با ذخایر طلای بیشتر، کشورهای ثروتمندتری به شمار میآمدند. و این موضوع به یک قانون تبدیل شده بود. امروزه این توافق تغییر یافته است. در حال حاضر، ارزش پول کشورها بر اساس توانمندی اقتصادی و سیاسی آن کشورها تعیین میشود. به عبارت دیگر، عوامل اقتصادی و سیاسی میتوانند به طور مستقیم بر ارزش پول هر کشور تأثیر بگذارند. بنابراین، بحرانهای اقتصادی ممکن است تأثیر قابل توجهی بر ارزش پول کشورها داشته باشند.
تاریخچه بیتکوین نشان میدهد که این ارز دیجیتال درست بعد از بحران مالی سال 2008 در ایالات متحده آمریکا به وجود آمد. بحران مالی سال 2008، یکی از تاثیرگذارترین حوادث در تاریخ اقتصاد آمریکا و جهان بود که باعث نارضایتی مردم آمریکا و دیگر کشورها شد. بیتکوین در همین دوران ظهور کرد و به عنوان یک پول دیجیتال، خود را از بانکها و بحرانهای اقتصادی جدا کرد. این سیستم مالی هدف خود را حفظ و افزایش ارزش پول کاربران تعیین کرد.
ساتوشی ناکاموتو، وایت پیپر بیتکوین را در سایتی با دامنهی bitcoin.org منتشر کرد و در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹، اولین بلاک بیتکوین در بلاکچین استخراج شد. در اولین بلاک بیتکوین نوشته شده بود ” در تاریخ 3/1/2009، نخست وزیر در آستانه دومین کمک مالی به بانکها است.” تاریخچه بیتکوین با نام ساتوشی ناکاموتو گره خورده است. اما این شخص کیست و چرا تابحال هویت وی لو نرفته است؟
ساتوشی ناکاموتو مخترع بیتکوین؛ مرموز و باهوش
در سال ۲۰۰۸، یک فرد یا گروه از افراد با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) با انتشار یک مقاله به نام وایت پیپر، ایده اولیه بیتکوین را معرفی کرد. اگرچه زمان زیادی از ظهور بیتکوین گذشته است اما هویت ساتوشی هنوز هم نامشخص باقیمانده و این موضوع که چه کسی واقعاً پشت بیتکوین است، همواره محل بحث و گفتگو مردم بوده است.
در سال ۲۰۱۰، ساتوشی ناکاموتو تصمیم گرفت از مشارکت خود در پروژه بیتکوین جدا شده و با ارسال ایمیلی به یکی از توسعهدهندگان این ارز دیجیتال اعلام کرد که میخواهد تمرکز خود را به پروژههای دیگر منتقل کند.
از اوایل سال ۲۰۱۳ که بیتکوین در بین مردم محبوبتر شد، پیداکردن هویت واقعی ساتوشی نیز در میان مردم به یک حاشیه بزرگ تبدیل شد. در این سالها، مقالات و حدس و گمانهای زیادی در این زمینه منتشر شدند و افراد مختلفی از جمله پاول لرو، نیک زابو، و کریگ رایت را به عنوان ساتوشی معرفی کردند. با این حال، هنوز هم پس از این مدت، هیچکس نمیتواند هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو را تایید کند و این موضوع به غیرمتمرکز شدن هر چه بیشتر این سیستم مالی کمک کرده است.
در سال ۲۰۱۹، کریگ رایت که بنیانگذار یکی از فورکهای بیتکوین به نام Bitcoin SV بود، ادعا کرد که ساتوشی است. این موضوع حواشی زیادی در دنیای ارزهای دیجیتال ایجاد کرد و موضوع به دادگاههای امریکا کشیده شد.پس از یکسال بررسی قضایی مشخص شد که ادعای کریگ رایت دروغی بیش نبوده است. امروزه، جامعه کاربران ارزهای دیجیتال فقط زمانی حرف افرادی که ادعای ساتوشی بودن دارند را تایید میکنند که آن شخص کلیدخصوصی کیف پول 1 میلیونی بیتکوین که از سال 2009 به ساتوشی نسبت داده شده است را در دست داشته باشد و بتواند برای اثبات حرف خود از این ادرس که سالها فعالیت نداشته، تراکنشهایی انجام دهد.
هدف ساتوشی از توسعه بیتکوین چه بود؟
ساتوشی ناکاموتو دلیل اصلی ایجاد بیتکوین را ضعف اساسی در سیستمهای مالی و اقتصادی سنتی بیان کرد. در حقیقت، شما برای اینکه بتوانید از پول برای خرید، پسانداز، انتقال و جابجایی استفاده کنید نیاز به واسطه یا اشخاص ثالث دارید. علاوه بر این، باید به هر نحوی که شده به نهادهای واسطه اعتماد کنید و دارایی خود را به آنها بسپارید. قبل از معرفی ارزهای دیجیتال، نهادهای واسطه مانند بانکها و موسسات مالی در سراسر جهان وظیفه انجام تراکنشات مالی مرتبط با داراییهای شما را بر عهده داشتند و در قبال آن از شما هزینه کارمزد دریافت میکردند. به هر ترتیب، عموم مردم به این نهادها و واسطهها اعتماد داشتند. همچنین اگر شما قصد دارید درباره قراردادهای آتی بیت کوین بیشتر بدانید پیشنهاد میشود به مقاله آن در وبلاگ مراجعه کنید.
در سال 2009 و پس از آن، مردم آن روی سکه را نیز مشاهده کردند. با وقوع اتفاقاتی همچون ورشکستگی بانکها، تعطیلی موسسات مالی، و پیچیدگی و زمانبر بودن فرآیندهای اداری آنها در دنیای مدرن امروز، اعتماد مردم به این واسطهها از بین رفته است. علاوه بر این، رویدادهایی که در زمینه سیاست و اقتصاد اتفاق میافتند ممکن است ارزش پول و دارایی شما را تحت تاثیر قرار دهند. به عنوان مثال محدودیتهایی که امروزه در عرصه سیاست برای ایران ایجاد شده است، ارزش ریال را به شدت تحت تاثیر قرار دادهآند.
چه کسی بیتکوین را کنترل میکند؟
بیتکوین به هیچ وجه ماهیت مرکزی ندارد. در حقیقت، میتوان گفت که بیتکوین شبکهای از کامپیوترهایی در سراسر جهان است که همه آنها یک نرمافزار به نام بلاکچین بیت کوین در سیستم خود اجرا میکنند. بعضی از کامپیوترها فقط نرمافزار بیتکوین را نکهداری میکنند و برخی دیگر در استخراج بیتکوین نیز دست دارند.
تمام قوانین و مقررات مربوط به شبکه و کدهای نرمافزار بیتکوین توسط ماینرها تعیین میشود. هر فردی که در شبکه عضو است میتواند پیشنهاد خود را در چارچوبی استاندارد به شبکه ارائه دهد. پیشنهادات اگر بتوانند حمایت قابلتوجهی جلب کنند در میان ماینرها به اشتراک گذاشته شده و در صورتی که رای بیاورند در شبکه بیتکوین اعمال میشوند.
عملکرد بیتکوین چگونه است؟
همانطور که در ابتدای این مقاله اشاره کردیم، بیتکوین یک ارز دیجیتال است که از کلید عمومی رمزنگاری شده (آدرس عمومی) برای انجام تراکنشها استفاده میکند. این رمزارز یک شبکه همتابههمتا است که با الگوریتم و مکانیزم اجماع اثبات کار (Proof of Work) تراکنشها را تأیید میکند. انتقال بیتکوین خیلی ساده است و شما میتوانید به راحتی آن را از یک کیفپول یا همان ولت دیجیتال (Digital Wallet) به کیف پول دیگر انتقال دهید و در ازای آن به افرادی که در بلاکچین این تراکنشها را تایید میکنند، کارمزد پرداخت کنید.
هر تراکنشی که انجام شود، به تمام اعضای شبکه اطلاع داده میشود تا آن کوینهای دیجیتالی مجدداً خرج نشوند. پس از تایید تراکنش توسط نودهای شبکه، تراکنش با برچسب زمانی در بلاکچین ذخیره خواهد شد. به طور کلی، شما برای خرید و فروش بیتکوین نیازی به درک جزییات و عملکرد فنی آن ندارید و میتوانید بهراحتی از طریق صرافیهای ارز دیجیتال بهراحتی تراکنشهای خود را انجام دهید.
ویژگیهای بیت کوین
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، بیتکوین عملکردی مشابه پولهای رایج کشورها دارد و همه ما با آن آشنا هستیم. در واقع، بیتکوین هم به عنوان ابزاری برای انتقال دارایی و واسطهای برای مبادله کالا و خدمات عمل میکند. البته، ماهیت Bitcoin در این زمینه با ارزهای فیات نظیر دلار، یورو و ریال تفاوت اساسی دارد. برای این که بهتر ماهیت بیتکوین و تفاوت آن با ارزهای فیات را درک کنیم باید ابتدا ویژگیهای بیتکوین را با یکدیگر مورد بررسی قرار دهیم.
غیرمتمرکز (Decentralised)
اصطلاح “غیرمتمرکز” در ارزهای دیجیتال به این معنا است که یک کوین یا دارایی بدون این که سایه یک نهاد مرکزی یا دولتی را بر روی خود احساس کند، به طرز گستردهای در بین کاربران و عموم مردم پخش شده است. در واقع، فناوری و زیرساختهای مرتبط با تولید، عرضه، و امنیت بیت کوین هیچ وابستگی به نهادهای متمرکز مانند بانکهای مرکزی یا دولتها ندارند. شبکه بیت کوین در دسترس عموم است و همه مردم در هر نقطهای از جهان که باشند میتوانند با کامپیوتر خود و به کمک اینترنت به آن وصل شده و یک نسخه از آن را در دستگاه خود در اختیار داشته باشند.
مدیریت و اداره شبکه بیت کوین نیز به صورت غیرمتمرکز و توسط مشارکتکنندگان و اعضای شبکه انجام میشود. بیت کوین یک اکوسیستم منبعباز (Open-Source) است و همه مردم میتوانند کدهای آن را مشاهده کنند. یکی دیگر از نقاط مثبت شبکه بلاکچین بیتکوین این است که هرگز در عرض یک شب و ناگهانی دچار تغییر نمیشود. در حقیقت، هرگونه تغییر که برای مدیریت بهتر بیتکوین لازم باشد باید از طریق رایگیری در میان مشارکتکنندگان آن تصویب و اجرا شود.
عرضه محدود بیتکوین
یکی از مهمترین ویژگیهای بیتکوین که باعث ارزشمند بودن آن نیز میشود، مقوله محدودیت در عرضه آن است. برنامهنویسی شبکه بیتکوین به گونهای بوده است که در نهایت فقط 21 میلیون واحد از آن استخراج خواهد شد. به عبارت دیگر، پس از استخراج این مقدار بیتکوین، هیچ BTC دیگری تولید نخواهد شد. در واقع، ساتوشی به این موضوع که بانکها هر وقت که دلشان بخواهد بدون قانون خاصی پول چاپ میکنند، اعتراض داشت و آن را عامل اصلی تورم و کمارزششدن پول میدانست. به همین دلیل، این ویژگی را در پروژه بیتکوین اعمال کرد و هیچ فردی نمیتواند بیش از 21 میلیون واحد بیتکوین تولید نماید. برای اینکه رابطه بیتکوین و تورم را بهتر درک کنید، مقاله بیت کوین و تورم را مطالعه کنید.
غیرقابل جعل
پایگاه داده بیت کوین یا همان بلاکچین بیتکوین، مثل یک دفتر کل حسابداری عمل میکند که هر شخص میتواند یک نسخه از آن را داشته باشد. به همین دلیل، آن را “دفتر کل توزیعشده (DLT) در نظر میگیرند. حالا فکر کنید که میلیونها نفر در سراسر جهان یک نسخه از این دفتر کل را دارند و هر زمان که یک تراکنش جدید در شبکه ثبت میشود، همه این افراد نسخه خود را بهروزرسانی میکنند. این فناوری بیتکوین، امکان هرنوع تقلب یا تغییرات خودسرانه در بلاکچین را به صفر میزساند. به عبارت سادهتر، اگر فردی قصد داشته باشد که تغییر در بلاکچین بیتکوین ایجاد کند یا این که تراکنشی را در شبکه جعل کند باید این تغییرات را در همه نسخههای موجود در دنیا اعمال کند که عملاً کار غیرممکنی است.
ذخیرهسازی و جابجایی آسان
ارز دیجیتال بیتکوین بر روی شبکه بلاکچین قرار دارد و کلید دسترسی شما به آن یک عبارت رمزنگاریشده به نام “کلید خصوصی” یا همان “Private Key” است. این کلید رمزنگاریشده دقیقاً مشابه رمز حساب بانکی عمل میکند. شما میتوانید این عبارت را در کیف پول نرمافزاری روی موبایل یا لپتاپ یا در کیف پول سختافزاری که ظاهری شبیه به فلش یو اس بی دارد ذخیره کنید. علاوه بر این، شما حتی میتوانید آن را روی تکهای کاغذ بنویسید و در جای مطمئنی قرار دهید یا آن را حفظ کنید. البته، نوشتن کلید خصوصی بر روی کاغذ از لحاظ امنیتی کار درستی نیست و بهتر است آن را انجام ندهید.
این قابلیت بیتکوین باعث میشود که از هرجای دنیا و در صورت اتصال به اینترنت به بیتکوینهای خود دسترسی داشته باشید. در حقیقت، بدون نیاز به بانک، ارسال رمز پویا، حواله بینبانکی یا Swift بهراحتی از چند دلار تا میلیونها دلار بیتکوین را با کارمزد ناچیز و در مدت زمان بسیار کمی انتقال دهید.
تراکنشهای ناشناس
هر تراکنش بیتکوین سه عنصر “فرستنده”، “گیرنده” و مقدار بیتکوین انتقالی دارد. تنها چیزی که از گیزنده و فرستنده در هر تراکنش ثبت میشود، آدرس کیف پول آنها است. در حقیقت، اطلاعات هویتی در طرف معامله در بلاکچین بیتکوین دخیره نمیشود. بنابراین، میتوان گفت که تراکنشهای بیتکوین نیمهناشناس هستند. به عبارت دیگر، تکتک بیتکوینهای انتقالی را میتوانید تا اولین تراکنش ردیابی کنید اما این که دقیقاً چه کسی در این تراکنشها ایفای نقش کرده است، امکانپذیر نیست.
تراکنشهای برگشتناپذیر
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، هیچ فرد یا نهاد مشخصی نمیتواند بیتکوین را اداره کند و شبکهای از کامپیوترها در سراسر جهان این کار را انجام میدهند. در واقع، وقتی تراکنشی در بلاکچین بیتکوین ثبت شود، هیچ فردی نمیتواند آن را لغو کرده یا بزگرداند. حتی اگر، بیتکوینهای خود را به اشتباه به یک آدرس کیف پول ارسال کنید، باید قید پسگرفتن دارایی خود را بزنید، مگر اینکه فرد گیرنده به خواسته خود آن را به شما بازگرداند. این ویژگی به این خاطر در بلاکچین بیتکوین ایجاد شده است تا امکان دوباره خرجشدن بیتکوینهای ارسالی (Double Spending) از بین برود و هیچ فردی نتواند یک بیتکوین را دوبار خرج کند.
استخراج بیتکوین چگونه است؟
چرخه زندگی بیت کوین با فرآیندی شروع میشود که به آن استخراج بیت کوین یا ماینینگ (Mining) میگویند. استخراجکنندهها یا ماینرها افرادی هستند که امنیت شبکه بیتکوین را تأمین کرده و تراکنشها را در بلاک چین ثبت میکنند. تراکنشها به صورت بلاک در بلاکچین یا پایگاه داده بیت کوین ثبت و ذخیره میشوند. هر زمان که یک ماینر موفق به استخراج یک بلاک میشود، مقداری بیت کوین جدید ایجاد میشود و مقدار مشخصی بیتکوین به عنوان پاداش به ماینر ارائه میشود. در واقع، از طریق پردازش الگوریتمهای ریاضی توسط دستگاههای کامپیوتری که ماینرها در اختیار دارند، بیتکوینهای جدید تولید میشوند. همچنین، اگر به دنبال
پاداش ماینرهای بیتکوین چقدر است؟
پاداش استخراج بیتکوین در ابتدا، 50 عدد بیتکوین بود. این میزان پاداش بر اساس قوانین بلاکچین هر چهار سال یکبار نصف میشود. به فرآیند نصفشدن پاداش استخراج بیتکوین هاوینگ (Halving) میگویند. آخریم هاوینگ بیتکوین باعث شد که پاداش استخراج به 6.25 بیتکوین تبدیل شود و هاوینگ بیت کوین سال 2024 نیز میزان پاداش را به نصف این مقدار (3.12 بیتکوین) تبدیل میکنند. زمان تشکیل هر بلاک 10 دقیقه است و قوانین بیتکوین به گونهای تنظیم شده تا زمان استخراج هر بلاک همین مقدار باشد.
اگر کمی از ریاضیات سر دربیاورید و نگاهی دقیق به هاوینگ و الگوریتم استخراج بیتکوین داشته باشید، متوجه خواهید شد که پاداش استخراج بیتکوین با گذشت چند سال عملاً صفر خواهد شد. محاسبات نشان میدهد که این اتفاق در سال 2140 رخ خواهد داد و آخرین بیتکوین در آن سال استخراج خواهد شد.
قیمت بیت کوین چگونه تعیین میشود؟
کاربران فعال در حوزه ارزهای دیجیتال همیشه به دنبال این هستند که بفهمند قیمت بیتکوین چطور تعیین میشود؟ به طور کلی، قیمت ارز دیجیتال بیتکوین بر اساس همان مدل کلاسیک عرضه و تقاضای (Supply and Demand) موجود در بازار مشخص میگردد. البته، عواملی دیگری نیز در تعیین قیمت BTC تاثیر دارند که در ادامه آنها را به صورت مختصر بیان خواهیم کرد.
برای مثال، هکشدن یک صرافی ارز دیجیتال، همهگیریشدن بیماری نظیر کرونا، ممنوعیت خرید و فروش بیتکوین در یک کشور، خرید در حجم بالا توسط شرکتهای بزرگ نظیر تسلا، انتخابات ریاست جمهوری ایالت متحده آمریکا و فعالیت نهنگهایی که تعداد زیادی بیتکوین دارند، همگی از عواملی هستند که میتوانند روی قیمت بیتکوین تاثیر بگذراند و حرکت صعودی و نزولی ناگهانی را در پیش داشته باشند. این موضوع نیز دلیل دارد. چون بازار ارزهای دیجیتال بسیار نوپا است و تعداد افراد فعال در آن در مقایسه با بازارهای قدیمیتر نظیر فارکس بسیار کمتر است. همین موضوع باعث شده تا با کوچکترین عامل تحریککننده، نوسانات شدیدی بین قیمت رمزارزها بوجود آید. البته، بیتکوین در مقایسه با ارزهای دیگر کمتر در معرض نوسانات ناگهانی قرار میگیرد.
کیف پول بیتکوین چیست؟
تقریبا همهی ما از کیف پول برای نگهداری اسکناسها استفاده میکنیم، اما چگونه میتوانیم بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال را در یک جای امن نگهداری کنیم؟ ارزهای دیجیتال کیف پول مخصوص خود را دارند و چون ماهیت دیجیتالی دارند، کیفپولهای مرتبط با آنها نیز به صورت دیجیتالی هستند.
کیف پولهای بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال دو عنصر اساسی به نام کلید عمومی (Public Key) و کلید خصوصی (Private Key) دارند. برای این که بهتر متوجه این دو مفهوم شویم باید آنها را کارتهای بانکی مقایسه کنیم. کلید عمومی در واقع مانند شماره کارت 16 رقمی است و کلید خصوصی مشابه با رمز دوم است که امنیت نقل و انتقالات مالی را تضمین میکند. بنابراین، میتوان گفت که کاربران باید برای حفظ امنیت تراکنشها از کلید خصوصی محافظت کنند. در حقیقت، شما نباید آن را در اختیار دیگران قرار دهید، چون دسترسی به کلید خصوصی به معنای دسترسی به بیتکوینهای شماست.
انواع کیف پول بیتکوین
همانطور که در بالا توضیح دادیم، برای ذخیره و نگهداری امن از بیتکوین باید از یک کیف پول دیجیتالی یا همان Digital Wallet استفاده کنید. اما چند نوع کیفپول برای بیتکوین وجود دارد؟ به طور کلی، دو نوع کیف پول بیتکوین وجود دارند که در ادامه آنها را معرفی میکنیم.
- کیف پولی که صرافیها به کاربران میدهند و کلید خصوصی آن در اختیار صرافی است.
- کیف پولی که کلید خصوصی آن در اختیار شما است.
برخی از بهترین کیف پولهای شخصی بیتکوین به شرح زیر است.
- کیف پول دسکتاپ نظیر الکتروم (Electrum)
- کیف پول موبایل مانند Samourai
- کیف پول تحت وب مثل Blockcian.com
- کیف پول کاغذی نظیر Bitcoinpaperwallet
- کیف پول سختافزاری Ledger
تا بحال به این فکر کردهاید که موجودی بیتکوین کیف پول شما بر چه اساسی محاسبه میشود؟ در حقیقت، شبکه با استفاده از کلید عمومی کیف پول شما و تحلیل تراکنشهای موجود در شبکه، بررسی میکند که از ابتدا چه میزان بیتکوین وارد کیف پول شده و چه تعداد بیتکوین از آن خارج شده است. به این ترتیب، موجودی دقیق کیف پول به شما نمایش داده میشود.
تا اینجا متوجه شدید که بیتکوینها بر روی کیف پول دیجیتالی ذخیره میشوند. اما واقعیت به این سادگی نیست. در حقیقت، بیتکوین در هیچجا ذخیره نمیشود و این تراکنشها هستند که بر روی بلاکچین ثبت و ضبط میشوند. موجودی دقیق شما از جمع تراکنشهای خروجی شما بدست میآید که آن را به اصظلاح UTXO یا خروجی خرجنشده تراکنش مینامند.
ارسال و دریافت بیتکوین چگونه انجام میشود؟
همانطور که در بالا توضیح دادیم، هر کاربر در شبکه بیتکوین یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی دارد. فردی که میخواهید بیتکوین انتقال دهید، مقدار مشخصی BTC که از موجودی حساب کیف پول بیشتر نباشد را به آدرس گیرنده یا همان کلید عمومی آن ارسال کرده و با کلید خصوصی این تراکنش را امضا میکند.
پس از اینکه تراکنش تایید شد به نودهای شبکه بیتکوین ارسال میشود. نودها وظیفه دارند که تراکنش را از لحاظ میزان موجودی و اعتبار کلید خصوصی مورد بررسی و تایید قرار دهند. اگر نودها تمامی اطلاعات را تایید کنند، تراکنش وارد بلاک جدید میشود. پس از این که بلاک جدید استخراج شد، تراکنش در داخل آن به دفتر کل بیتکوین یا همان بلاکچین وارد میشود. این تراکنش از این به بعد معتبر است اما هر چه تعداد بلاکهای بیشتری به پس از این تراکنش به بلاکجین اضافه شوند، اعتبار آن نیز افزایش مییابد.
آیا میتوان شبکه بیتکوین را هک کرد؟
هک بیتکوین از نظر علمی امکان دارد، اما چنان منابع قدرمند و گرانقیمتی برای این کار نیاز است که توجیه اقتصادی ندارد و در صورتی که بتوان شبکه را هک کرد با توجه به قیمت و هزینه دستگاهها، سود مالی حاصل نمیشود. علاوه بر این، شاید بتوان یک حفره در کدهای بیتکوین پیدا کرد و بتوان به صورت مستقل بیتکوین تولید کرد. چنین چیزی در عمل امکانپذیر نیست چون شبکه بیتکوین منبع باز و غیرمتمرکز است، هزاران توسعهدهنده بر روی آن کار میکنند.
کسب درآمد از بیت کوین چگونه است؟
یکی از فرصتهایی که میتوان درآمد خوبی از آن کسب کرد، سرمایهگذاری در تکنولوژی و بازارهای مالی جدید است. بیتکوین دقیقاً چنین بازاری دارد و فرصت بسیار خوبی را برای شروع یک سرمایهگذاری خوب برای شما به ارمغان میآورد. به طورکلی، فرصتها کسب درآمد از بیتکوین متنوع است و میتوان به صورت کوتاه مدت و بلند مدت از آن سود خوبی کسب کرد. در ادامه به بررسی مهمترین روشهای کسب درآمد از بیتکوین میپردازیم.
سرمایهگذاری بلند مدت (هولدکردن)
سرمایهگذاری بلند مدت به معنی خرید بیتکوین و نگهداری طولانی مدت از آن به امید افزایش قیمت است. مدت زمان بین خرید و فروش در این روش، چند ماه تا چند سال طول میکشد. برای مثال، اگر در سال 2022 1 بیت کوین به قیمت 15 هزار دلار (قیمت دلار 33 هزار تومان) خریداری کرده بودید، با گذشت تقریباً یکسال سود بسیار خوبی کسب میکردید چون قیمت بیتکوین در سال 3 ماهه اول سال 2024 به قیمت 60 هزار دلار (دلار 57 هزار تومانی) رسیده بود.
سرمایهگذاری کوتاه مدت (ترید)
معاملهکردن در بازههای زمانی کوتاه که به ترید کردن نیز معروف است، یکی از محبوبترین روشهای کسب درآمد از بیتکوین به شمار میرود. تریدرها در این روش سعی میکنند از نوسانات کوتاه مدت قیمت به سود برسند. اگرچه، این روش در نظر اول ممکن است بسیار ساده به نظر برسد اما برای موفقیت در آن باید شناخت کاملی از بازار داشته باشید و دانش خود در زمینه تحلیل فاندامنتال و تکنیکال را نیز بهروزرسانی کنید. این روش ریسک زیادی دارد اما اگر به درستی و به دور از احساسات انجام شود، سود بسیار زیادی را برای شما به ارمغان میآورد.
کسب درآمد از استخراج بیتکوین
یکی از محبوبترین راههای کسب درآمد، پس از ترید و سرمایهگذاری بلندمدت، استخراج بیتکوین است. استخراج بدون نیاز به دانش فنی خاص، با راهاندازی یک دستگاه ماینر و نود استخراج و اتصال آن به کیف پول بیتکوین، به شما امکان کسب درآمد میدهد. اما در این روش، ریسکهای مختلفی نیز وجود دارد، از جمله قوانین داخلی برای استخراج در کشور، هزینههای بالای استخراج، سختی شبکه که فرآیند استخراج را مشکلتر میکند، و هزینههای مربوط به برق و دستگاههای خنککننده همگی تاثیر منفی بر روی میزان درآمد شما میگذارند.
استخراج بیتکوین، با وجود قیمت بالای این ارز دیجیتال، همچنان برای بسیاری از کاربران جذاب بوده و آنها به آن سرمایهگذاری میکنند. پاداش استخراج یک بلاک در حال حاضر معادل ۶.۲۵ بیتکوین است. با این حال، با توجه به سختی شبکه و رقابت زیاد، معمولاً ماینرها به استخرهای استخراج میپیوندند. در استخرها، کاربران توان پردازشی خود را با هم به اشتراک میگذارند تا شانس بیشتری برای استخراج یک بلاک داشته باشند. در نتیجه، پاداش بلاک بین ماینرهای استخر نسبت به سهمشان از پردازش استخر تقسیم میشود. هاوینگ بیتکوین نیز تاثیر بسیار زیادی بر روی میزان پاداش ماینرها داشته باشد که شما میتوانید در مقاله مرتبط به آن بیشتر با تاثیراتش آشنا شوید.
قوانین کشورها درباره بیتکوین
در حال حاضر، مسائل قانونی در زمینه کریپتوکارنسی یکی از مباحث داغ و چالشبرانگیز عرصه قانونگذاری کشورها است. برای مثال، برخی کشورها سیاست و خطمشی کاملاً شفافی در برابر ارزهای دیجیتال اتخاذ کردهاند، در حالیکه برخی دیگر هنوز در تلاش تصویب قوانین منطقی برای آن هستند. در حقیقت، بازار ارزهای دیجیتال یک پدیده نوظهور است و کاربران برای این که برای سرمایهگذاری در آن قانع شوند نیازمند قوانین شفاف از طرف نهادهای قانونی هستند.
از طرفی دیگر، قوانین کشورها به خصوص کشورهایی نظیر آمریکا میتواند تاثیر بسیار عمیقی بر روی قیمت و ارزش ارزهای دیجیتال به خصوص بیتکوین داشته باشند. برخی از تحلیلگران معتقدند که تصویب قوانین میتواند تاثیر منفی در کوتاه مدت داشته باشد اما در بلندمدت به نفع این بازار نوپا تمام میشود. حتی اگر در زمان کوتاهی ارزش معاملات بیتکوین کاهش یابد، پس از پیادهسازی صحیح و اثربخش مقررات، انتظار میرود که بازار در درازمدت استحکام بیشتری پیدا کرده و به محلی امن برای ورود سرمایههای بزرگ تبدیل شود. در ادامه، قوانین مربوط به حوزه ارزهای دیجیتال در مناطق مختلف دنیا را مورد بررسی قرار میدهیم.
قوانین ارزهای دیجیتال در آمریکا
به طور کلی، خرید و فروش بیتکوین در ایالات متحده آمریکا قانونی است. البته، دو نهاد کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) و کمیته کالا و تجارت (CFTC) فعالیت زیادی در این زمینه دارند و تاکنون وارد دعاوی حقوقی با برخی از صرافیهای بزرگ نظیر کوین بیس و پروژههایی نظیر ریپل (XRP) شدهاند. بهطورکلی، حواشی و اخبار مربوط به قوانین و واکنش این دو نهاد به حوزه ارزهای دیجیتال همواره تاثیرات زیادی بر روی قیمت بیتکوین میگذارد.
مقررات ارزهای دیجیتال در اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا در این سالها چندین بار قوانین مربوط به ارزهای دیجیتال را اصلاح کرده است. آخرین قوانین ارز دیجیتال در اروپا این است که دارندگان کیفپول ارزهای دیجیتال برای جلوگیری از پولشویی و مبارزه با تروریسم باید الزاماتی را در این زمینه رعایت کنند. در این قوانین آمده است که ارزهای دیجیتال اگرچه توسط بانکها و دولت]ا تولید و پشتیبانی نمیشوند، اما میتوان از آنها برای معاملات الکترونکی استفاده کرد و افراد حقیقی و حقوقی آن را به عنوان یک نوعی از پول پذیرفتهاند.
قوانین کریپتوکارنسی در روسیه
از اول سال 2021، ارزهای دیجیتال در روسیه به رسمیت شناخته شدند اما نمیتوان از آنها برای خرید کالا از استفاده از سرویسها استفاده کرد. به عبارت دیگر، شهروندان روسی میتواند این ارز دیجیتال را خریداری یا آن را استخراج کنند اما نمیتوانند از آن به عنوان ابزار پرداخت در کشور استفاده کنند. البته، نهادهای دولتی روسیه پیشنهاد کردهاند که ارزهای دیجیتال بهخصوص بیتکوین را به عنوان یک ابزار مالی در کشور تعریف کنند و قوانینی اتخاذ کنند که از سرمایهگذاران مبتدی در برابر نوسانات بازار محافظت کنند.
مقررات ارز دیجیتال در چین
چین به عنوان یکی از بزرگترین مخالفان استفاده از ارزهای دیجیتال در دنیا به شمار میرود. تاکنون، این کشور با اعلام ممنوعیت استخراج، قدرت خرید و فروش ارزهای دیجیتال برای شهروندان و ساکنان خود، و حتی مسدود کردن حساب صرافی شهروندان در این کشور تأثیرات منفی بسیاری در بازار کریپتوکارنسی گذاشته است. البته، چین در سال 2019 اولین ارز دیجیتال بومی کشور را معرفی کرد اما در حال حاضر به هیچ بانک یا درگاه پرداخت اجازه تبدیل ارزهای دیجیتال به پول فیات (یوآن چین) را نمیدهد.
دیدگاه ایران درباره بیتکوین
استخراج بیتکوین در حال حاضر در ایران مشکل قانونی ندارد. ماینرها با دریافت مجوزهای لازم از اداره برق و وزارت صنعت میتوانند برای خرید یا واردکردن دستگاههای استخراج اقدام کنند. اگرچه قوانین استخراج در ایران شفاف است اما مقررات مربوط به خرید و فروش ارزهای دیجیتال همچنان مبهم است. در سال 1398، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اذعان کرد که ارزهای دیجیتال در ایران به رسمیت شناخته شده است. با این حال، قوانین مربوط به ارزهای دیجیتال در ایران همچنان در هالهای از ابهام است. بیشتر صرافیهایی که در ایران فعال هستند، با استناد به ماده دوم قانون مجازات عمومی فعالیت دارند. طبق این قانون، تا زمانی که یک فعالیت به عنوان جرم شناخته نشود، انجام آن از لحاظ قانونی بلامانع است.
چطور بیتکوین بخرم؟
بهترین روش برای خرید بیتکوین این است که از طریق سایت صرافیهای ارز دیجیتال برای خرید آن ادغام کنید. افرادی که از داخل کشور میخواهند بیتکوین خریداری کنند، میتوانند از طریق دو روش این کار ار انجام دهند.
- خرید تتر یا استیبلکوینهای دیگر از صرافی ایرانی و تبدیل آن به BTC در صرافیهای خارجی معتبر مانند کوکوین
- خرید و فروش بیتکوین با استفاده از کارتهای بانکی در صرافیهای ایرانی
برای خرید بیتکوین شما میتوانید از صرافی کافه ارز اقدام کنید. صرافی کافه ارز، کیف پول ندارد. به همین دلیل، امنیت خرید بیتکوین در به صورت مستقیم به کیف پول شما بوده و امنیت بسیار بالایی دارد. شما پس از ثبتنام در سایت کافه ارز و احراز هویت در آن میتوانید به صورت نامحدود و به صورت آنی بیتکوین خریداری کنید.
آینده قیمت بیتکوین
آینده بیتکوین برای افرادی که در این زمینه تخصص دارند، کاملاً روشن است. این موضوع کاملاً منطقی است چون قیمت بیتکوین پس از رشد چشمگیر در سال 2017، مجدداً در سال 2020 صعود قابل توجهی را تجربه کرد. این رشد قیمتی یکبار دیگر در سال 2024 نیز رخ داده است. بنابراین، با این رشد قیمت بیشتر سرمایهگذاران به خرید بیتکوین علاقهمنده میشوند. این موضوع باعث میشود که میزان عرضه از میزان تقاضا کمتر شده و در سالهای آینده نیز شاهد رشد بیشتر قیمت بیتکوین باشیم. برخی از تحلیلگران تخمین زدهاند که قیمت بیتکوین تا چند سال آینده به بیش از 500 هزار دلار خواهد رسید. بنابراین اگر قصد خرید بیتکوین را دارید بهتر است پس از مشاوره در سایت کافه ارز به این کار اقدام نمایید.
دامیننس بیتکوین چیست؟
بیت کوین به عنوان پادشاه ارزهای دیجیتال شناخته میشود و به تنهایی سهم بزرگی از بازار کریپتوکارنسی را در اختیار دارد. میزان سهم و تسلط بیتکوین بر بازار ارزهای دیجیتال میـواند در تحلیل قیمیتی آن و دیگر رمزارزها به تریدرها کمک شایانی کند. به همین دلیل، شاخص دامیننس بیت کوین (Bitcoin Dominance) پدید آمده است تا سلطه این ارز دیجیتال بر بازار کریپتوکارنسیها را نشان دهد. دامیننس در لغت به معنای سلطه و تسلط است. اما برای درک هر چه بهتر میتوان این اصطلاح را به شکل زیر توضیح داد.
- بازار ارزهای دیجیتال به شدت به قیمت بیتکوین وابسته است. بهطوریکه صعود یا نزول قیمت بیت کوین، تأثیر مستقیم بر صعود یا نزول کل بازار ارزهای دیجیتال را دارد.
- دامیننس نتیجه تقسیم سهم بازار بیت کوین بر سهم کلی بازار ارزهای دیجیتال است.
- دامیننس باعث میشود تا سرمایهگذاران بتوانند تصمیم بگیرند که آیا بیت کوین ارزش بیشتری برای سرمایهگذاری دارد یا دیگر ارزهای دیجیتال؟
- تحلیلگران با استفاده از شاخص دامیننس میتوانند بهترین تحلیل را برای درک موقعیت بازار ارائه دهند.
تحلیلگران میتوانند با استفاده از شاخص دامیننس، شرایط بازار را بهتر درک کنند. بنابراین، افرادی که قصد ورود به معاملات ارزهای دیجیتال را دارند، باید این مفهوم را درک کرده و نحوه استفاده از آن در تحلیل بازار را یاد بگیرند. در ادامه استاندارد تحلیل از طریق دامیننس بیتکوین را مورد بررسی قرار میدهیم.
1. اگر دامیننس صعودی و قیمت هم صعودی باشد، زمان مناسبی برای خرید بیتکوین است.
2. اگر دامیننس صعودی باشد اما قیمت نزولی باشد، فرصت مناسبی برای فروش آلتکوینها وجود دارد.
3. اگر دامیننس نزولی و قیمت صعودی باشد، زمان خرید آلتکوینهاست.
4. اگر دامیننس نزولی و قیمت هم نزولی باشد، فرصت مناسبی برای فروش بیت کوین به وجود میآید.
فراموش نکنید که این شاخص به تنهایی نمیتواند معیار قابل اتکایی برای خرید یا فروش باشد. بنابراین، بهتر است قبل از اقدام به خرید و فروش، جنبههای دیگر تحلیلی را در کنار شاخص دامیننس مد نظر قرار دهید.
نتیجهگیری
در این مقاله، به طور کامل مفهوم ارز دیجیتال بیت کوین و عملکرد آن را مورد بررسی قرار دادیم. به طور کلی، بیتکوین خیلی تکنولوژی و مفهوم شگفتانگیزی دارد اما برای اینکه بخواهد جایگاهی شبیه به پول یا داراییهای دیگر نظیر طلا پیدا کنید با چالشهای بسیار متعددی روبرو خواهد بود. در حقیقت، برای اینکه بیتکوین به هدف اصلی خود یعنی پول دیجیتال غیرمتمرکز تبدیل شود باید راه درازی را بپیماید. با سرمایهگذاریهایی که شرکتهای بزرگ اخیراً در بیتکوین انجام دادهاند و مشکلات و چالشهایی که برای بانکهای بزرگ آمریکا پیش آمده است، مسیر بیتکوین کوتاهتر شده و با سرعت سرسامآوری به سمت هدف اصلی خود در حرکت است.